تحلیل سخنان ظریف در نشست امنیتی مونیخ
نکته سوم سخنرانی ظریف تاکید بر این واقعیت بود که امنیت در سایه قدرت های جهانی تامین نمی شود بلکه صلح فراگیر و تأمین امنیت در منطقه و جهان در سایه تلاش جمعی همه کشورها به دست میآید که این نگاه میتواند تأمین کننده امنیت نسلهای آینده هم باشد.
نکته چهارم این بود که او یادآوری کرد قدرتهای نظامی در منطقه از دیرباز به دنبال پیروزی در جنگ بودهاند. اما آنها پیروزی در صلح را نادیده گرفتهاند. این نگاه جالبی است که می گوید قدرتهای فرامنطقهای درمنطقه غرب آسیا هیچ گاه راهبردی برای پیروزی در صلح نداشتهاند و این نقطه ضعف آنها در اجرایی کردن شعارهایشان برای تأمین امنیت و توجیه حضور مداخله جویانهشان در این منطقه بوده است.
درپنجمین محورسخنان مهم ظریف به نیاز منطقه غرب آسیا به یک ساختار امنیتی جدید اشاره شد. او حداقل سه وجه این ساختار امنیتی را توضیح داد. همکاری کشورهای منطقه برای ایجاد یک منطقه قوی و اتکا به توان حاصل از همکاری به جای اتکا به توان نظامی کشورهای خارج از منطقه، حضور همه کشورهای کوچک و بزرگ فارغ از اختلافات تاریخی در این نظم منطقهای و واقع بین بودن رهبران همه کشورهای منطقه و پذیرش تفاوتهای موجود در قالب حفظ احترام متقابل سه وجهی هستند که در سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان مورد تأکید قرار گرفت.
ششمین محور مهم سخنان ظریف تأکید براین بود که به جای شکلگرایی و ائتلافهای شکلی به دنبال شبکهسازی امنیتی باشیم. مفهوم این پیشنهاد این است که کشورها با انعقاد قراردادهای مشترک یک شبکه همکاری امنیتی را بنیان بگذارند. هفتمین فراز قابل توجه سخنرانی ظریف طرح مجدد پیشنهاد تشکیل مجمع گفتوگوی منطقهای بود با این اشاره که او این پیشنهادها را سال گذشته نیز مطرح کرده بود اما متأسفانه همچنان بی پاسخ مانده است. حال آنکه پس از برجام کشورهای منطقه خلیج فارس میتوانستند به جای فرو رفتن در نگرانیهای بیهوده برای عواقب منطقهای برجام، پای گفتوگو بنشینند و با طرح تضمینهای امنیتی متقابل به نگرانیهای خود و افتادن در دام رقابتهای تسلیحاتی پایان دهند.
آخرین محوری که می توان از سخنان آقای ظریف تحلیل کردتلاش ظریف برای متقاعد کردن رهبران دنیا در باره این واقعیت که به جای برجسته کردن تضاد منافع موجود بین کشورها ، از طریق به رسمیت شناختن تفاوتها به سمت دستیابی به منافع مشترک برسیم . بطور قطع لازمه چنین کاری اجرای اقدامات اعتمادساز در جهان بویژه در غرب آسیا خواهد بود.
در مجموع با توجه به مواضعی که با شدت و ضعف از سوی برخی مقامهای شرکت کننده در این کنفرانس از جمله مواضع ضد ایرانی نتانیاهو و الجبیر مطرح شد، آنچه در سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان قابل توجه بود اتخاذ روش ایجابی در برابر روش کاملا سلبی طرف های مقابل بود. ظریف به جای آنکه یکایک مواضع ضد ایرانی نتانیاهو را به نقد بکشد صرفا با بیان اینکه سخنان او ارزش پاسخ گویی ندارد زیرا نمایش یک سیرک مسخره بود ، از موضع بالا نکاتی را مطرح کرد که نشان دهنده صلح خواهی و امنیت جویی ایران است و نشان داد که ایران راهکارهایی منطقی برای تأمین امنیت منطقه و جهان دارد و اسیر بازی های اسرائیل و عربستان و آمریکا نمی شود .