روش تحلیل سیاسی

نوشته : حسن بهشتی پور

مقدمه:

تحلیل واقعیت پدیده ها و اخبار روز نیازمند دیدگاهی نقادانه بر اساس روش های علمی و نه ستایشگرانه بر اساس کلیشه های تحلیلی است. براین اساس برای تحلیل تحولات روز ایران در فضای سیاسی و رسانه‌ای که این روزهای شاهد آن هستیم، همزمان با گذشت حدود دو هفته از آتش بس در جنگ تحمیلی 12 روزه آمریکا و اسرائیل به ایران و ادامه تهدیدهای نظامی و تنش در روابط خارجی، تحلیل صحیح رفتار کنشگران سیاسی در 12 روز جنگ ، بسیار اهمیت دارد.

در این روزها تحلیلی تکراری از سوی برخی تحلیلگران مطرح ‌شد: «جنگ با دشمنان خارجی، به تحکیم رژیم منجر می‌شود.» این تحلیل که سال‌هاست در موارد مشابه نیز تکرار شده، به‌نوعی به یک کلیشه سیاسی بدل شده است ، بدون آن‌که به پیچیدگی‌های اجتماعی، اقتصادی و روان‌شناسی جامعه امروز ایران توجه کند. آیا چنین تحلیلی با واقعیت های انکارناپذیر کشور سازگار است؟ آیا می‌توان با اطمینان گفت هر تهاجم خارجی، صرفاً به انسجام داخلی و تثبیت قدرت نظام منجر می‌شود؟

تحلیل سیاستی برای عبور ایران از بحران هسته‌ای جدید

حسن بهشتی پور

مقدمه:

در پی حملات نظامی اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان، و افزایش فشارهای تروئیکای اروپایی برای فعال‌سازی «مکانیزم ماشه»، کشور ما در نقطه‌ای سرنوشت‌ساز از تاریخ معاصر خود قرار گرفته است؛ نقطه‌ای که تصمیمات کلان و سرنوشت‌ساز، نه فقط برای آینده برنامه هسته‌ای، بلکه برای سرنوشت کشور، امنیت ملی، و جایگاه منطقه‌ای و جهانی ایران تعیین‌کننده خواهد بود.

این تحلیل سیاستی، بر پایه سه اصل راهبردی و تجربه‌شده در سیاست جهانی تهیه شده است:

مشروعیت درونی و اتکا به مردم، منبع اصلی اقتدار پایدار است؛

انسجام داخلی و مشارکت ملی، ابزار اصلی مقابله با تهدید خارجی است؛

دیپلماسی واقع‌بینانه و چندسویه، کلید بازگشت به نقش «طرف مذاکره» است، نه «موضوع مذاکره».

وضعیت کنونی: نشانه‌های ورود به مرحله خطر

حملات نظامی اخیر به مراکز هسته‌ای ایران – بی‌سابقه در سطح هماهنگی و جسارت – نشانگر آن است که گزینه نظامی دیگر فقط ابزار بازدارنده نیست، بلکه در حال تبدیل‌شدن به بخشی از استراتژی عملیاتی دشمن است.

تهدید اروپایی‌ها به فعال‌سازی مکانیزم ماشه (بازگشت قطعنامه‌های فصل هفتم) می‌تواند ایران را به انزوای کامل سیاسی و اقتصادی بازگرداند و خطر صدور مجوز بین‌المللی برای استفاده از زور را افزایش دهد.

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اگر بدون برنامه دیپلماتیک جایگزین انجام شود، جایگاه حقوقی ایران را در مجامع جهانی به‌شدت تضعیف خواهد کرد.

یک بررسی با مشارکت هوش مصنوعی

در روزهای اخیر، شبکه اجتماعی «کاوش‌مدیا» که با شعار «دیگران درباره ما چه می‌گویند» فعالیت می‌کند، مصاحبه‌ای از یک دیپلمات سابق عراقی با شبکه عرب‌زبان «یوتی‌وی» منتشر کرده است. در این بخش از مصاحبه، نه نامی از مصاحبه‌شونده برده می‌شود و نه سندی ارائه می‌گردد. تنها به‌عنوان «وابسته نظامی سابق عراق در اَمان» از او یاد می‌شود. وی مدعی است پسرش که سرگرد خلبان جنگنده بوده، در مقابل خانه‌اش در اردن با ۹ گلوله توسط افراد ناشناس ترور شده است. در ادامه، او ادعا می‌کند: «بیش از ۱۷۰ خلبان عراقی که در جنگ ایران و عراق شرکت داشتند، طی سال‌های گذشته در اروپا توسط نیروهای امنیتی ایران ترور شده‌اند.»

این ادعا اگرچه در برخی محافل مجازی بازنشر شده، اما فاقد هرگونه پشتوانه مستند از سوی منابع معتبر بین‌المللی است.

چرا این ادعا صحت ندارد؟ در ادامه مطلب ببینید

۱. تعریف و چارچوب‌بندی موضوع:

* ترامپیسم چیست؟ اول از همه باید تعریف دقیقی از ترامپیسم ارائه داد. این پدیده را می‌تونیم از جنبه‌های مختلفی مثل ایدئولوژی (ناسیونالیسم، پوپولیسم، محافظه‌کاری)، سبک رهبری، و سیاست‌گذاری بررسی کنیم. مهم ترین ویژکی هایش عبارتند از:

1. اول آمریکا: یعنی سیاست‌ها و تصمیمات دولت باید در درجه اول به نفع منافع مردم آمریکا باشد. این شامل اولویت دادن به مشاغل آمریکایی، حمایت از تولیدات داخلی و محافظت از مرزها و منافع ملی در سیاست خارجی و روابط با سایر کشورها می‌شود.

2. بازگشت عظمت به آمریکا: ترامپ معتقد است که آمریکا در سال‌های اخیر اعتبار خود را در جهان از دست داده و باید این اعتبار را دوباره به دست آورد. او معتقد است آمریکا باید از مداخله در امور دیگر کشورها خودداری کند و بر منافع ملی خود تمرکز کند. او در همین حال معتقد است آمریکا باید ارتش خود را تقویت کند زیرا صلح از طریق قدرت بدست می آید .

3. تجدید نظر در روابط با متحدان: ترامپ منتقد متحدان امریکا شده است و به صراحت می گوید کانادا باید ایالتی از امریکا شود، خلیج مکزیک باید خلیج امریکا شود، کانال پاناما باید به مالکیت امریکا برگردد، اروپا باید هزینه تامین امنیت خود را بپردازد، تعرفه های گمرکی گسترده علیه این کشورها وضع کرده است.