با این حال فارغ از این گمانه زنی‌ها که دست کم تا مشخص شدن نتیجه رایزنی‌های آتی ایران و اروپا در ابهام قرار دارد، آنچه در این زمان ضروری و مؤثر است به کارگیری مجموعه اقداماتی است که به‌ کند شدن و ناکارآمدی ابزار تحریم بینجامد. اقداماتی همچون تلاش برای خودکفایی بیشتر و برطرف کردن شکاف‌های داخلی که بی‌شک عملیاتی شدن‌شان تنها با اجماع درونی و همگرایی ملت ایران ممکن خواهد بود. نخستین قدم برای تحقق این امر قرار گرفتن مردم در جریان امور و تشریح بی‌رودربایستی شرایط برای آنها است. این مسأله خاصه در وضعیتی که دولت ایران در مواجهه با خروج امریکا از برجام مدبرانه‌ترین واکنش را داشت و در اتمام حجت با طرف‌های اروپایی این توافق عملاً نشان داد که می‌خواهد.

در صورت تضمین منافعش برجام را حتی بدون حضور امریکا حفظ کند و به تعهدات خود پایبند بماند، بیش از هر زمان مؤثر است. زیرا با توجه به این تلاش و تعامل در صورتی که خروج از برجام و از سرگیری فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای به روال پیش از برجام به‌عنوان امر ناگزیر پیش روی دولت ایران قرار بگیرد مردم با یکپارچگی بیشتری از این تصمیم حمایت خواهند کرد و تبعاً همراهی بیشتری برای پذیرش عوارض اجتناب‌ناپذیر آن خواهند داشت.اما در این میان یک نکته مهم نباید از نظر پنهان بماند که مجموعه این روند بستگی ویژه‌ای به شکل‌گیری اراده جمعی و پرهیز از هرگونه جناح‌بندی سیاسی دارد. اینکه خدای ناکرده کسانی بخواهند از تحولات اخیر و آتی مرتبط با برجام نمدی برای کلاه رقابت‌های سیاسی ببافند سمی مهلک و دادن نشانی به دشمن است. زیرا سرمایه‌گذاری اصلی امریکا بر تحریم‌ها با هدف ایجاد نارضایتی عمومی و اختلاف افکنی میان دولت و مردم و نیز تقویت شکاف میان نخبگان سیاسی است. واقعیتی که ما با علم به آن باید در جهت کاستن از اختلافات و حرکت به سمت خودکفایی برای کاستن از اثرات مخرب تحریم‌ها حرکت کنیم.