چرا ایران و اروپا مایل به انتشار جزئیات ساز و کار ویژه نیستند
بهشتی پور درباره تهاتری بودن ساز و کار میگوید: بخشی از ساز و کار تهاتری است. به این صورت که ایران به کشوری مثل فرانسه نفت میفروشد و کالا را هم از همانجا دریافت میکند. اما ممکن است میزان خرید کالا کمتر یا بیشتر از میزان نفت فروخته شده باشد. یا ممکن است ایران به آلمان نفت بفروشد، اما خرید خود را از اسپانیا انجام دهد. تهاتر در بانک انجام میشود. موقع فروش نفت، فروش باید در جایی ثبت و ضبط و سپس به یورو معادل یابی شود. وقتی که ایران میخواهد کالا خریداری کند، یا اروپاییها میخواهند به ایران کالا صادر کنند باید ال سی لازم برای فروش کالای غیرنفتی ایران باز شود. همه اینها مستلزم حداقل یک بانک است؛ بنابراین یک مرکز پولی و مالی برای تبادل و خرید کالا باید پیش بینی شود.
این تحلیل گر مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که آیا این ساز و کار میتواند برای کشور ارزآوری داشته باشد میگوید: بخشی از یوروی تبادلات برای تامین نیازهای داخلی وارد کشور میشوند. اما چون جزئیات ساز و کار مطرح نمیشود نمیتوان دقیقتر تحلیل کرد.
این تحلیل گر مسائل بین الملل با مقایسه تحریم داماتو با دوران کنونی میگوید: آمریکا در زمان تحریم داماتو، به این گستردگی وارد عمل نشده بود. اما اکنون گروه اقدام در همه جهت وارد شده است. ثانیا آنکه پیوستگی جهان سرمایه داری روز به روز بیشتر شده است. بعد از ۱۱ سپتامبر که به جهان سرمایهداری ضربه بزرگی وارد شد و همچنین رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ آمریکاییها به این سو حرکت کردند که پیوستگیهای مالی و پولی بینالمللی خود را بیشتر کنند. به عنوان نمونه FATF اقتصاد ۳۷ کشور که در بین آنها چین و روسیه نیز هستند به وسیله یک شبکه پولی و بانکی در هم گره خورده است. این پیوستگی که آن را در سال ۲۰۱۸ مشاهده میکنیم در سال ۱۹۹۶ اصلا وجود نداشت. اکنون مبادلات گستردهتر، الکترونیکیتر، در دسترستر و قابلکنترلتر شده است. ما باید همه این فاکتورها را در نظر بگیریم.
او ادامه میدهد: شرایطی که اکنون ایران در آن قرار گرفته به بحث تقابل بین ایران و غرب مربوط میشود. این تقابل گاهی در برجام، گاهی در حقوق بشر و گاهی حمایت از تروریسم جلوه میکند. واقعیت این است که ما فعلا کار را با باید با این ساز و کار به پیش ببریم. مسئولین کشور در این شرایط، قدرت انتخاب محدودی دارند. اما در کنار این ساز و کارها هم باید به سمت داخل رفت. در داخل کشور نیازمند همبستگی ملی هستیم همچنین باید اقداماتی برای مدیریت اقتصاد و بهبود شرایط اقتصادی صورت بگیرد. مطالعات نشان میدهد تحریمها نهایتا تا ۲۵ درصد اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار میدهند و مابقی به مدیریت داخلی برمی گردد.