خوش‌خدمتی در واشنگتن
اولین ایراد در اظهارنظر این دیپلمات فرانسوی این است كه ادعا می‌كند، پیمان عدم اشاعه (NPT ) امكان دارد كه حق غنی‌سازی را از ایران سلب كند. پیمان NPT یك پیمان پایه جهانی است كه با هدف توسعه بهره‌برداری از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای توسط همه كشورهای جهان منعقد شده است. بر اساس این پیمان 5 كشور به عنوان كشورهای دارای سلاح هسته‌ای پذیرفته شده‌اند و دیگر كشورهای جهان از طراحی، ساخت و انباشت سلاح‌های هسته‌ای منع شده‌اند و حتی از 5 كشور هسته‌ای هم خواسته شده است كه توانایی‌های تولید سلاح هسته‌ای خود را محدود و به تدریج متوقف كنند. در بند دوم پیمان منع اشاعه تاكید شده است كه همه كشورهای جهان بدون استثنا از حق برخورداری از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای بهره‌مند می‌شوند. هیچ جای NPT اشاره‌ای به سلب حق غنی‌سازی از كشوری نشده است. مادامی كه فعالیت‌های هسته‌ای یك كشور از جمله غنی‌سازی اورانیوم، زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد، این فعالیت قانونی است و طبق توافق ترتیبات اجرایی باید تحت نظارت آژانس تمامی فعالیت‌های خود را اعلام كند. ترتیبات اجرایی توافقی مجزاست كه هر یك از كشورهای عضو NPT با آژانس امضا می‌كند و بر اساس آن نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای آن كشور از سوی آژانس پیگیری می‌شود، ایران توافق ترتیبات اجرایی را در زمان نظام گذشته و در دهه 1970 امضا كرده است و همواره به اجرای آن متعهد بوده و آژانس نیز اجرای آن را از سوی ایران تایید كرده است. در نتیجه مادامی كه ایران بر اساس ترتیبات اجرا، فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله غنی‌سازی اورانیوم را با اطلاع و نظارت آژانس انجام دهد، بر اساس NPT هیچ محدودیتی برای غنی‌سازی اورانیوم در ایران وجود ندارد.
اینكه سفیر فرانسه در واشنگتن ادعا كرده است كه «ایران بعد از انقضای برجام مجاز به غنی‌سازی اورانیوم» نیست، باز هم یك ایراد بارز و عجیب در حرف‌های این دیپلمات فرانسوی است. ایران همین الان هم در حال غنی‌سازی اورانیوم در خاك خود است و غنی‌سازی را به صورت مستمر ادامه داده است. شاید منظور این دیپلمات غنی‌سازی بدون محدودیت بوده كه باز هم حرف نادرستی است، چرا كه در توافق هسته‌ای برجام، محدودیت‌های مشخصی برای درصد غنی‌سازی، میزان ذخیره اورانیوم غنی شده و تعداد و نسل سانتریفیوژهای مورد استفاده مشخص شده است كه همه آنها تاریخ‌های كاملا مشخصی دارند. ایران تعهد داده است كه برای مدتی مشخص اورانیوم خود را بیش از 3.68 درصد بیشتر غنی‌سازی نكند، تعهد داده است كه برای مدتی مشخص بیش از 300 كیلوگرم در آن واحد اورانیوم غنی شده در خاك خود ذخیر نكند و سوم اینكه از تعداد مشخصی سانتریفیوژ عملیاتی با فناوری مشخص فراتر نرود. هر یك از این محدودیت‌ها تاریخ دقیقی دارد و در موقع خود این محدودیت‌های اعتمادساز به صورت خودكار حذف می‌شوند. سفیر فرانسه در واشنگتن نمی‌تواند تعهدی را كه دولت فرانسه آن را در سال 2015 پذیرفته است، نقض كند و راسا اعلام كند كه فلان بخش از توافق را قبول ندارد.
ادعای دیگر سفیر فرانسه در واشنگتن این است كه اورانیوم غنی شده مورد نیاز نیروگاه‌های هسته‌ای ایران از سوی روسیه تامین می‌شود و ایران نیازی به غنی‌سازی اورانیوم برای مصارف صلح‌آمیز ندارد. این ادعا هم كاملا مخدوش است. تعهد روسیه به تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه اتمی بوشهر تنها تا سال 2021 است و از دو سال دیگر بر اساس توافق با روسیه ایران قرار است، سوخت مورد نیاز نیروگاه اتمی بوشهر را خودش تامین كند. تشخیص اینكه ایران به چه میزان سوخت برای مصرف در كجا نیاز دارد، بر عهده سفیر فرانسه در واشنگتن نیست، بلكه ایران حق دارد از سال 2021 اگر تمایل داشت سوخت هسته‌ای خود را از روسیه تامین كند، خودش تولید كند یا اینكه از كشور دیگر وارد كند. قطعا این پیشگویی كه ایران مادام‌العمر نیازمند واردات سوخت از روسیه است، كاملا بی‌مورد و بی‌مبناست. ایران از سال 2021 باید در مورد تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه هسته‌ای بوشهر تصمیم تازه بگیرد و به اضافه قرار است بر اساس قرارداد در حال اجرا با روس‌ها در سال‌های 2024 و 2026 دو واحد جدید نیز در بوشهر به بهره‌برداری برسند كه ایران باید برای تامین سوخت مورد نیاز آنها نیز تصمیم‌گیری كند.
كشوری مانند ایران تمام فعالیت‌های خود را زیرنظر آژانس انجام می‌دهد. مادامی كه آژانس صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید كند، دیگر دولت فرانسه یا هیچ دولت دیگری حق ندارد برای برنامه هسته‌ای ایران تعیین تكلیف كند. آژانس تنها نهاد تخصصی و فنی است كه حق اظهارنظر در مورد صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران دارد و از زمان امضای برجام تاكنون هم در 14 گزارش متوالی این موضوع از سوی آژانس تایید شده است. در اصطلاح فنی آژانس عبارتی وجود دارد به نام «وضعیت سفید»، هدف نهایی از نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسیدن به وضعیت سفید در مورد برنامه هسته‌ای كشورهاست. تاكنون شاید نزدیك به 25 كشور وضعیت سفید را از آژانس دریافت كرده‌اند. در شرایط وضعیت سفید، آژانس می‌تواند ادعا كند كه با كنترل، نظارت و ارزیابی‌های آژانس رسما هیچ انحرافی از برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای نداشته و تضمین می‌شود كه چنین انحرافی رخ نمی‌دهد. مثلا برنامه هسته‌ای ژاپن، از نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وضعیت سفید قرار دارد. در برابر كشورهای دیگر عضو پیمان مانند آلمان، كره‌جنوبی و آرژانتین هنوز نتوانسته‌اند وضعیت سفید از آژانس دریافت كنند، در حالی كه برخی از این كشورها، از جمله آرژانتین مانند ایران فعالیت غنی‌سازی انجام می‌دهند. بسیاری از كشورهای عضو NPT هنوز موفق به دریافت وضعیت سفید نشده‌اند و قرار هم نیست كه تبعیضی میان كشور ایجاد شود. ایران فرصت كافی را برای آژانس ایجاد كرده است تا وضعیت سفید را در مورد ایران اعلام كند، اما حتی اگر آژانس هم نتوانست تایید وضعیت سفید را در این مهلت 8 ساله به دست آورد، باز هم ایران مانند همه كشورهای دیگری كه تحت نظارت آژانس و بدون وضعیت سفید در حال استمرار برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود هستند، حق خواهد داشت تحت نظارت آژانس به فعالیت‌هایش بر اساس تعهدات و توافق‌های قبلی ادامه دهد.
سوال اینجاست كه چرا سفیر فرانسه در واشنگتن در مورد برجام اظهارنظر می‌كند؟ به نظر می‌رسد اظهارات این فرد فقط با هدف خوش خدمتی به مقام‌های محل ماموریتش و جلب توجه برای دونالد ترامپ باشد تا دولت فرانسه. دولت فرانسه موظف است به همه تعهداتی كه در برجام داده عمل كند و هیچ یك از دیپلمات‌های این كشور در هیچ جای دنیا حق ندارند به میل خود، با تعبیر و تفسیر و گزافه‌گویی این تعهدات را تغییر بدهند. شاید مانند سفیر كانادا در تهران كه در دوران ماجرای گروگان‌گیری سفارت امریكا، 6 دیپلمات امریكایی را با همكاری CIA از ایران فراری داد و بعدا به پاس خدمتش به امریكایی‌ها، یك ویلا از دولت امریكا در نیویورك هدیه گرفت، ژرار آرو، سفیر فرانسه در واشنگتن‌دی‌سی هم به دنبال گرفتن یك دست‌خوش و یك ویلای خوش آب و هوا از دونالد ترامپ در نیویورك است كه چنین اظهارنظرهای عجیب و غریبی به زبان می‌آورد.
در این وبلاگ هدف ارائه تحلیل های روز در باره تحولات بین المللی و روابط خارجی ایران با سایر کشورها و در موارد مهم تحلیل مسائل داخلی ایران است.علاوه براین برای کسانی که به هردلیل علاقه مند به مسائل تحلیل سیاسی هستند و دوست دارند روش صحیحی را برای تحلیل تحولات جاری ایران و جهان در پیش گیرند، بخش آموزشی در این باره ارائه شده است که امیدوارم گام کوچکی در ایجاد انگیزه برای شناخت دقیق تر مسائل سیاسی ایران و جهان باشد.