پرسش: از چه نوع اقدامات و تصمیماتی در این خصوص صحبت می شود؟

پاسخ: ایران بیشترین نظارت ها و کنترل های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای را بر اساس برجام پذیرفته است،یعنی نکاتی که در برجام آمده است، یعنی نظارت بر مراکزی که فعالیت های صلح‌آمیز هسته‌ای دارند و کنترل مواردی که مثلا ایران اعلام می کند چه میزان غنی سازی کرده است و ذخایر چقدر است. اینها توسط نمایندگان آژانس کنترل می شود.

بدین ترتیب آژانس در بخش وسیعی در ایران نظارت و کنترل دارد که بر اساس برجام و فراتر از پروتکل الحاقی است که برای NPT درنظرگرفته‌اند. نکته ای که آقای لاریجانی به آن شاره کرده اند، این است کشوری که انواع و بزرگترین و بیشترین نظارت‌ها را پذیرفته است، نباید در حقش اینگونه رفتار بشود که پرونده آن مجددا به شورای امنیت برود و بعد دوباره بخواهند تحریم هایی را بر اساس بازگشت 6 قطعنامه برای ایران اعمال بکنند.

ایران شریک مهم آژانس بین المللی انرژی اتمی است

بنابراین، منطق ایران است که اگر اینها این حرکات رادیکال و فرصت‌طلبانه را برای فشار وارد آوردن به ایران که نهایت همکاری را دارد، انجام بدهند، ایران مجبور خواهد شد همکاری خود را با آژانس کم کند. برفرض، ایران می تواند اقدامات داوطلبانه‌ای که الان در چارچوب برجام دارد انجام می دهد، را دیگر انجام ندهد و آن‌ها را کاهش بدهد. یا پروتکل الحاقی را که هنوز مورد تأیید مجلس شورای اسلامی قرار نگرفته و داوطلبانه چند سال است که اجرا می شود را می‌تواند دیگر اجرا نکند و صرفا در چارچوب تصویبات اجرایی NPT باقی بماند.

ایران می تواند نظارت ها و کنترل‌های آژانس در ایران را مرحله به مرحله کاهش بدهد تا طرف مقابل بداند که ایران جدی است و دست و پایش بسته نیست و فکر نکند هیچ کاری نمی‌تواند انجام بدهد. ایران بدنبال آن است که طرف مقابل را به تجدید نظر وادار کند.

پیشتر علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بیان داشت که تهران می تواند به طور جدی ارتباطات خود را با آژانس بین المللی انرژی هسته ای تغییر دهد، در صورتی که کشورهای اروپایی اقدامات غیرعادلانه ای ضمن استفاده از مکانیزم حل و فصل مناقشات در چارچوب اجرای برجام اتخاذ نمایند.

چندی پیش معاون وزیر امور خارجه روسیه به ایده مربوط به کاهش میزان همکاری با آژانس بین المللی انرژی هسته ای که هرازگاهی توسط نمایندگان تهران مطرح می شود، اشاره کرد و تاکید نمود که این مسیر خطا و اشتباه است.حفظ همکاری کامل با آژانس بین المللی انرژی هسته ای در چارچوب پروتکل تکمیلی برای توافق مربوط به ضمانت ها به نفع ایران است. این امر ثبات موضع ایران را در گفتگو با جوامع بین الملل به همراه دارد. مهم این است که بهانه ای به مخالفان تهران داده نشود تا بگویند که در ارتباط با آنچه در برنامه هسته ای تهران اتفاق می افتد، شبهاتی وجود دارد.

ظریف: ما برجام را بُردیم

پرسش: چرا در شرایط کنونی اروپائیان به طرح مکانیسم «ماشه» دست زده‌اند و آیا این امر منجر به خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاح های اتمی نخواهد شد؟

پاسخ:دقیقا دارند همان مسیر غلطی را که آمریکایی ها در پیش گرفتند تکرار می کنند. من فکر می کنم که منطق ایران روشن است و کاهش همکاری با آژانس به معنای آن است که کنترل ها و نظارت های آژانس را می توانند بتدریج کاهش بدهند.

به نظر من اروپایی ها فریب اسرائیل را خورده‌اند. اسرائیلی ها از اول مخالف توافق برجام بودند. آنها اصرار داشتند که این توافق، توافق خوبی نیست در حالی که تمام دنیا اذعان داشتند که این یک توافق بُرد بُرد است و تمام طرف ها در حدی که امکان داشتند و نه اینکه مطلوب آنها بوده باشد، در حدی که ممکن بوده به اهداف خود رسیدند و بعد از جنگ جهانی دوم، اولین بار است که یک معضل بین‌المللی از طریق گفتگو و دیپلماتیک حل و فصل شد و «برجام» نام گرفت.

اسرائیلی ها از اول با آن مخالف بودند و در مرحله اول توانستند با کمک عربستان، آمریکایی ها و شخص ترامپ را متعقاعد بکنند که دست به یک کار ماجراجویانه بزند و از برجام خارج بشود. اثرات آن را هم دیدیدم. خروج از برجام نه تنها امنیت را افزایش نداد بلکه ناامنی در منطقه را افزایش داد و مشکلات خیلی خیلی بیشتری را به وجود آورد. بنابراین اروپایی ها بجای تحلیل صحیح و اینکه اقداماتی را به انجام برسانند که ایران را ترغیب و تشویق بکند تا تعهداتش را در برجام حفظ کند، آمده‌اند همان سیاست غلط آمریکا دارند دنبال می کنند و همسو با آمریکا پیش می روند که کاری غلط است.

البته به نفع ایران نیست که از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT)خارج بشود، زیرا فعالیت های ایران دقیقا صلح‌آمیز است و ایران در چارچوب فعالیت های صلح‌آمیز هسته‌ای دارد فعالیت می کند. اگر از پیمان NPT خارج بشود، ممکن است برای فعالیت های صلح‌آمیز خودش ایجاد شبهه شود.

نیم نگاه اروپا به آمریکا: سقوط یا ادامه برجام

آینده توافقنامه برجام با ایران - اروپا به آمریکا چشمک می زند

بدین ترتیب، این در حد یک تهدید است. اما به نظر من امکان آن وجود دارد. این اروپایی‌ها هستند که باید خردمندانه از این مسیری که در پیش گرفته‌اند به سمت اقداماتی بروند که بتواند ایران را ترغیب و تشویق بکند تا تعهدات خود را در چارچوب برجام نگه دارد.

اروپایی ها در بیانیه های رسمی می گویند که ما همچنان پایبند به برجام هستیم ولی درعمل طور دیگری است. یک از عوامل آن تهدید است که آمریکایی ها کردند و گفتند اگر اروپایی ها امتیازات بیشتری به ایران بدهند، تعرفه های گمرکی بیشتری بر کالاهای صادراتی اروپا به امریکا اعمال خواهد شد و این یک ضرر و زیان هنگفتی برای اروپائیان خواهد بود.

به نظرمن این بهانه است که بدین ترتیب می خواهند سیاست های تبعیت محضی که از آمریکا دارند را توجیه کنند و این کار برای افکار عمومی است. برای اروپایی ها خیلی خفت‌انگیز است. دولت هایی که ادعای استقلال دارند و در مدیریت جهان مشارکت دارند، مجبورند تن به خواسته‌های رئیس جمهور آمریکا بدهند، آنهم خواسته‌هایی که خلاف قوانین بین المللی است و صریحا قطعنامه شورای امنیت را زیرپا می‌گذارد.

آنها نمی توانند برای افکار عمومی توجیه بکنند ایرانی که تمام بندهای قطعنامه 2231 و برجام را اجرایی کرده است و قبل از کاهش تعهدات در همه گزارش های مدیر کل آژانس مورد تأیید قرار گرفته بود، به چه دلیل باید این بازی انجام شود که اینقدر خفت برای تبعیت از طرف آمریکایی برای اروپایی‌ها ببار آورد.

https://ir.sputniknews.com/opinion/202001215750718