بورل در تهران ، سفری برای آشنایی بیشتر
این کارشناس مسائل بینالمللی در پاسخ به اینکه آیا اروپا اساسا قدرت کافی را برای مقابله با هژمونی مالی آمریکا دارد یا خیر گفت: «شواهد نشان میدهد که اینها واقعا توانایی لازم را برای مقابله با این هژمونی مالی که عملا کل دنیا را علیه ایران تحریم کرده است، ندارند. بر همین اساس حرفهای مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تهران اهمیت بسیاری دارد. طبیعتا اگر او حرف تازهای نداشته باشد، هیچ تغییری حاصل نمیشود زیرا ایران نمیتواند هم تعهدات برجامی را اجرا کند و هم با تحریم مواجه باشد.»وی افزود: «با توجه به اینکه ایران بارها اعلام کرده در صورت پایبندی اروپا به تعهدات خود، به تعهدات برجامی بازمیگردد، میتوان امیدوار بود که اگر در این سفر راهحل جدیدی ارائه شود، دور تازه مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا شکل بگیرد.»
نشانه تمایل به ادامه برجام
بهشتیپور در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه در صورت عدم ارائه طرح جدید، مسیر اتحادیه اروپا و ایران چیست و سرنوشت برجام چه خواهد شد گفت: «ایران اکنون کلیه محدودیتهای پذیرفته در برجام را برداشته است. به عبارتی ما هم سقف غنیسازی و هم سقف ذخایر اورانیوم را برداشته و هم به محدودیت تعداد سانتریفیوژها قائل نیستیم. بنابراین تنها بخش کنترلها و نظارتهای آژانس باقی است. کاری که ممکن است ایران در ادامه مسیر خود انجام دهد آن است که بگوید ما دیگر به اجرای پروتکل الحاقی NPT ادامه نمیدهیم.
البته توجه داشته باشید که اجرا نکردن پروتکل الحاقی با خروج از خود معاهده تفاوت قابل توجهی دارد. برخی خروج از NPT را طرح میکنند و آن، مرحله خیلی بالاتری است. عدم اجرای پروتکل یعنی اجرا نکردن مراحل نظارتی و این ربطی به خروج از معاهده که منبع همکاریهای ایران و آژانس بینالمللی است، ندارد. البته خروج از معاهده نیز در شرایطی که شش قطعنامه شورای امنیت علیه ایران برگردد و ایران از برجام خارج شود، ممکن است. در این شرایط اما خیلی زود است که در این باره سخن بگوییم به خصوص اینکه اروپا علاقه خود به گفتوگو و پیدا کردن راهحل را نشان داده است.»
وی در پیشبینی نتیجه این سفر نیز گفت: «شواهد نشان میدهد که اروپاییها آمدهاند تا با مسوولان ایرانی آشنا و از نقطهنظرات آنان مطلع شوند و بعید است که طرح جدیدی در کار باشد. ضمن اینکه ارزیابیها نشان میدهد اروپا قدرت کافی برای مقابله با هژمونی مالی آمریکا ندارد. این سفر همانطور که اتحادیه اروپا اعلام کرد پیام تمایل به حفظ برجام است.»با این وصف میتوان گفت که اروپا حداکثر توان خود را برای خروج از وضعیت کنونی و یافتن راهحل مناسب برای حفظ برجام به کار گرفته و حاصل نشدن نتیجه مورد نظر ایران به معنای آن است که از ابتدا رویکرد فشار به اروپا نادرست بوده و ایران با برداشتن گامهای پنجگانه صرفا عرصه را بر اروپاییها تنگتر کرده و آنان را به سوی آمریکا فرستاده است. در این شرایط باید منتظر ماند و دید که ادامه رویه ایران کار را به کجا میرساند.