گام نخست، رفع تحریم
مناقشه بر سر چیست؟
این کارشناس سیاست خارجه با توضیح درباره مناقشات بر سر پذیرش لوایح پالرمو و CFT به صمت گفت: باید به این نکته نیز توجه داشت که قرار نیست ما به عضویت FATF درآییم، اصلا چنین بحثی هم در میان نیست. عضویت در این مجموعه برای کشورهایی است که از اقتصاد بسیار قدرتمند و پویایی برخوردارند، ما فقط برای بازگشتن به سیستم بانکی جهان باید یکسری اصول و قواعد را رعایت کنیم که تقریبا همه آنها را پذیرفتهایم و اجرا هم میکنیم، فقط ۲مورد از این قواعد را تا به این لحظه نپذیرفتهایم که مسئلهساز شده است.
قرار نیست عضو شویم
بهشتیپور با توضیح درباره دلیل پافشاری غربیها بر پذیرش FATF بیان کرد: اصلا نه آنها بهدنبال عضویت ایران هستند و نه ما چنین تمایلی داریم. حتی اگر تمایلش هم بود، ما شرایط پذیرش در این جمع را نداریم، چراکه فقط کشورهای توسعهیافته عضو FATF هستند. همانطور که گفته شد مناقشه اصلی بر سر مواردی است که برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است که ما آنها را نمیپذیریم و آنها نیز بر اجرای این موارد تاکید دارند. حالا ما چرا باید تافته جدابافته باشیم و این موارد را نپذیریم؟ آن هم در شرایطی که تقریبا همه کشورهای جهان مفاد این لوایح را پذیرفته و رعایت میکنند و هیچ اتفاق بدی هم برایشان رخ نداده است.
وی با تاکید بر دشوارتر شدن مراودات بانکی در صورت ماندن ایران در لیست سیاه FATF تصریح کرد: حال این سوال مطرح میشود که آیا با اجرای FATF دور زدن تحریمها دچار اختلال میشود؟ به اعتقاد من چنین اتفاقی رخ نمیدهد، اما با نپذیرفتن FATF کار برای خودمان سختتر میشود چراکه نظام بانکی ایران فقط به خاطر همان مواردی که برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم طراحی شدهاند، از ارتباط با سیستم بانکداری جهانی محروم شده است و ما عملا به هیچیک از منابع ارزی خود در خارج از کشور دسترسی نداریم. کشورهایی هم که ارتباط خوبی با ما دارند، بارها بر این موضوع تاکید کردهاند که پذیرش لوایح پالرمو و CFT برای تجارت و مراوده اقتصادی با آنها الزامی است.
بهشتیپور در پایان خاطرنشان کرد: اینکه منتقدان FATF پشت سوال «آیا پذیرش پالرمو و CFT تحریمهای را لغو میکند؟» پنهان میشوند، کار درستی نیست. این یک مغالطه است که با آن دست موافقان پذیرش FATF را میبندند، در حالی که هیچکس مدعی رفع تحریمها در ازای پذیرش FATF نیست، نه غربیها چنین ادعایی میکنند و نه دولت این وعده را داده است. اما بازهم تاکید میکنم که نپذیرفتن FATF عرصه را بر ایران تنگتر میکند و دست ما را در مجامع بینالمللی میبندد.
سخن پایانی...
کارشناسان بر این باورند که با وجود مجادلات دیپلماتیک بین ایران و امریکا (دولت بایدن) بر سر اینکه چه کسی باید قدم اول را برای اعتمادسازی با هدف آغاز مذاکرات بردارد، نمیتوان در کوتاهمدت امیدوار بود که حتی گفتوگویی با غربیها آغاز شود، چه رسد به اینکه دولت موفق به نتیجه گرفتن از این عرصه در ماههای باقیمانده از دوره دوازدهم شود. صاحبنظران با تاکید بر همین مسئله معتقدند احتمالا شرایط کنونی برای مدتی ادامه دارد و ما همچنان به منابع ارزیمان در خارج از کشور دسترسی نخواهیم داشت پس باید تلاش کنیم تا جایی که امکان دارد از بار تحریمها بکاهیم تا فشار از روی مردم برداشته شود. بنابراین میتوان برای تسهیل در روابط اقتصادی اقداماتی مانند پذیرش FATF را در دستور کار قرار داد تا شاید بتوان با دسترسی به منابع ارزی در خارج از کشور، شاخصههای مهم و تاثیرگذاری مانند نرخ ارز و تورم را در جامعه کنترل کرد.