«قدرت اقتصادی» موثرتر از «قدرت هسته‌ای» در رفع تحریم‌ها
روند مذاکرات وین را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مسئولین ایرانی و طرف‌های دیگر برجام در خصوص یک متن مشترک به توافق رسیده‌اند که نشان می‌دهد درباره کلیات به توافق رسیده‌اند و در حال نگارش متن توافق هستند. البته هنوز با توافق نهایی فاصله زیاد است اما طرفین در مسیر توافق گام برداشته‌اند. به درواقع می توان گفت در کلیات به توافق رسیده‌اند و در جزئیات در حال رایزنی هستند. بایدن در صحبت‌های خود به صورت شفاف صحبت نکرده است و باید این آمادگی را به صورت شفاف‌تر نشان دهد که آماده لغو تحریم‌هاست. سیاست گام به گام، اقدام در برابر اقدام، توافق جامع و توافق مرحله به مرحله از جمله سناریوهای پیش‌رو است و باید منتظر ماند و نتیجه نهایی نشست‌های وین را مشاهده کرد.
چه خطراتی مذاکرات وین را تهدید می‌کند؟
رژیم صهیونیستی، عربستان و امارات امروز با تمام توان تلاش می‌کنند توافقی حاصل نشود. به این علت که این توافق را به ضرر خود می‌دانند. باید توجه داشت که این توافق به ضرر کشورهای منطقه نیست و آنها نیز منتفع خواهند شد اما همچنان بر این موضوع تاکید دارند که ادامه غنی‌سازی در ایران به ضرر آنهاست. برخی کشورهای عربی امروز خواستار این هستند که به اندازه ایران غنی‌سازی را در پیش گیرند اما با مخالفت رو‌به‌رو می شوند. رژیم صهیونیستی که خود بمب هسته‌ای دارد نیز با کلیت برنامه هسته‌ای ایران مشکل دارد. کارشکنی وجود دارد و در همین راستا گروه‌هایی نیز از سوی این کشورها به وین اعزام شده‌اند تا در حاشیه مذاکرات، آنها نیز با طرف‌های روسی، آمریکایی، چینی و اروپایی گفت‌و‌گو کنند تا امتیازی به ایران داده نشود؛ مگر اینکه مساله غنی‌سازی کاملا متوقف شود.
آنها نقش منطقه‌ای ایران را نیز هدف قرار داده‌اند و به دنبال کارشکنی در این عرصه هستند. متاسفانه در داخل کشور نیز این جریان وجود دارد که با گفت‌و‌گو به هر شکلی مخالف هستند. ارزیابی آنها این است که این دولت نمی‌تواند توافق خوبی به دست آورد و به دنبال آن هستند تا دولت دیگری تحریم‌ها را لغو کند و به این شکل کشور را در فشار تحریم قرار داده‌اند. طرف مقابل باید یک‌صدا از ایران بشنود و این امر مورد تاکید رهبری نیز قرار گرفته است. برخی امروز مذاکرات را جناحی و گروهی نگاه می‌کنند و به‌جای اینکه به منافع ملی فکر کنند، در فکر منافع جناحی خود هستند و این امر کار را سخت می‌کند و توافق خوب را به خطر می‌اندازد. یادمان نرود که فشار اصلی روی مردم است و مردم انتظار دارند این فشار کاهش یابد.
آیا مصوبه مجلس یا افزایش غنی‌سازی منجر به پیشبرد مذاکرات شد؟
یکی از مشکلات ما در داخل کشور این است که همه‌چیز را به یکدیگر ربط می‌دهیم. باید توجه داشت که مصوبه مجلس قدرت چانه‌زنی ایران را افزایش داده است اما این تصور که با افزایش ذخایر اورانیوم یا با افزایش سطح غنی‌سازی، تحریم‌ها را ملغی کنیم، این معادله اشتباه است. به تنهایی نمی‌توان با افزایش سطح غنی‌سازی طرف مقابل را تسلیم کرد؛ در حالی که افزایش توان هسته‌ای ما قدرت چانه‌زنی ما را افزایش می‌دهد اما نه به آن میزانی که طرف مقابل اهرمی را که در دست گرفته و آن اهرم تحریم اقتصادی است و از طریق آن فشار سنگین وارد می‌کند، آن را کنار بگذارد. چنین معادله‌ای وجود ندارد و اشتباه است.
برخی می‌خواهند این معادله را درست جلوه دهند؛ اما تمامی شواهد و قرائن نشان می‌دهد این اشتباه است. اگر این امر درست بود که کره‌شمالی با داشتن بمب هسته‌ای می‌توانست تحریم‌ها را علیه خود لغو کند. پس به چه علت است که سال‌هاست در انزواست و تحریم‌ها علیه این کشور خاتمه پیدا نمی‌کند. ما نباید صرفا به فکر افزایش قدرت هسته‌ای خود باشیم. این امر نیاز است و قدرت چانه‌زنی ما را ارتقا می‌دهد اما در کنار آن باید قدرت اقتصادی خود را افزایش دهیم و ستون کشور را در این عرصه محکم کنیم تا با تحریم اقتصادی ما را در فشار شدید قرار ندهند. امروز باید خودمان را از درون محکم کنیم و این امر با قدرتمند شدن اقتصاد محقق می‌شود؛ نه با افزایش سطح غنی‌سازی هسته‌ای.
در این وبلاگ هدف ارائه تحلیل های روز در باره تحولات بین المللی و روابط خارجی ایران با سایر کشورها و در موارد مهم تحلیل مسائل داخلی ایران است.علاوه براین برای کسانی که به هردلیل علاقه مند به مسائل تحلیل سیاسی هستند و دوست دارند روش صحیحی را برای تحلیل تحولات جاری ایران و جهان در پیش گیرند، بخش آموزشی در این باره ارائه شده است که امیدوارم گام کوچکی در ایجاد انگیزه برای شناخت دقیق تر مسائل سیاسی ایران و جهان باشد.