اما یکی از موانع اصلی پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای، آمریکا بود؛ چراکه سیاست فشار به ایران می‌توانست برای سازمان همکاری‌های شانگهای تبعاتی داشته باشد. در صورتی که آمریکا مایل به اعمال فشار به کشورهای عضو سازمان نباشد، اعمال فشار به تهران را هم باید در مقاطعی متوقف کند.

البته با توجه به حضور دو قدرت اقتصادی بزرگ دنیا یعنی چین و هند در کنار روسیه، عضویت ایران در این سازمان می‌تواند زمینه‌ساز توسعه مبادلات تجاری و افزایش صادرات خام برای کشورمان باشد؛ همچنین عضویت رسمی در سازمان شانگهای می‌تواند فرصت‌های اقتصادی و تجاری بزرگی را برای ایران فراهم آورد.

هرچند سازمان همکاری شانگهای عمدتاً ماهیت امنیتی و سیاسی دارد با این حال عضویت در این سازمان نتایج و دستاوردهای اقتصادی هم دارد. عضویت در این سازمان در توسعه روابط تجاری و مالی انحصاری با شرق حائز اهمیت بوده و سیاست نگاه به شرق و یا توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای عضو آن می‌تواند ضمن توازن بخشی به سیاست خارجی ایران در اصلاح محاسبات رفتاری قدرت‌های غربی در تعامل با تهران هم مؤثر باشد.

عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای در شرایطی که آمریکا پیگیر سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه خود است به ایران این فرصت را می‌دهد که با صدای بلندتری سیاست چندجانبه گرایی را دنبال کرده و با مشارکت کشورهایی مانند روسیه و چین سیاست مقتدرتری برای مقابله با یک‌جانبه‌گرایی در پیش بگیرد.

این موفقیت دیپلماتیک زمانی به دست آمده که آمریکا سعی دارد با تحریم‌های خود ایران را منزوی کند، اما تهران با عضویت در این سازمان اعلام کرده که از انزوای بیشتر خبری نیست؛ اکنون باید دید جمهوری اسلامی چگونه از چنین فرصتی برای بهبود وضعیت کشور در زمینه‌های بین‌المللی و اقتصادی استفاده خواهد کرد.

امکان توسعه اقتصادی توسط این سازمان وجود ندارد

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای طی سال‌های گذشته با موانعی روبه‌رو بوده که این موانع با تلاش‌های دیپلماتیک دستگاه وزارت خارجه برطرف شده و همین موضوع باعث شد که تهران در دولت سیزدهم به صورت عضو رسمی به سازمان همکاری‌های شانگهای بپیوندد.

به گفته وی، عضویت ایران در این سازمان زمانی نهایی خواهد شد که چندین توافق بین‌المللی در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد؛ قطعاً حضور تهران در سازمانی منطقه‌ای که نیمی از تولید ناخالص جهان را در خود اختصاص داده، پتانسیل دسترسی به بازارهای منطقه را فراهم خواهد کرد.

به عقیده این تحلیلگر مسائل بین‌الملل، متأسفانه این سازمان طی ۲۰ سال گذشته اقدام اساسی جهت شکوفایی اقتصادی خود انجام نداده است؛ زیرا هنوز ایده حذف قوانین گمرکی بین کشورهای عضو این سازمان پابرجاست و همواره کشورهای عضو از آزادی تجارت کالا برخوردار نیستند.

بهشتی‌پور می‌گوید: هنوز پول واحدی بین کشورهای عضو این سازمان بین‌المللی وجود ندارد، و باید به این نکته توجه کرد که با عضویت ایران در این سازمان، ارتباطات با کشورهای عضو افزایش چشمگیری نخواهد داشت.

وی معتقد است که روابط اقتصادی بین کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای هنوز با موانع متعددی روبه‌رو بوده و انتظار اینکه ایران بتواند توسط این سازمان به توسعه اقتصادی دست پیدا کند، دور از واقعیت است.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل خاطرنشان می‌کند: از لحاظ نظامی به دلیل حضور کشورهای قدرتمند در این سازمان، قطعاً وزن تأثیرگذاری ایران در منطقه افزایش خواهد یافت.