بیانیه ٤ كشور غربی زنگ خطر برای ایران
بیانیه کشورهای غربی را میتوان آغاز یک اجماع علیه ایران در سطح جهانی دانست؟
به نظر میرسد که بیانیه کشورهای غربی علیه ایران یک زنگ خطر و یک هشدار جدی به ایران باشد. ایران گفته بود که پس از 15 آذر به مذاکرات احیای برجام بازخواهد گشت و این نشان میدهد که بیانیه آنها شامل نگرانیهای دیگری نیز میشود. این بیانیه مشخصا میتواند در آینده تبعاتی داشته باشد و به همین علت ایران باید به گونهای گام بردارد که یک اجماع گسترده علیهمان شکل نگیرد. اتحاد کشورهای موثر در عرصه بینالمللی مشخصا به نفع ایران نخواهد بود. به همین علت باید رویهای متفاوت در پیش گرفت و مذاکرات را هر چه سریعتر آغاز کرد.
آغاز مذاکرات در عرصه سیاسی و دیپلماتیک چه مزایایی برای ایران خواهد داشت؟
مشخصا آغاز مذاکرات به نفع ایران است و این جو سیاسی که علیه ایران شکل گرفته است شکسته خواهد شد. از سوی دیگر آغاز مذاکرات منجر میشود تا ایران نیز نظرات خود را مطرح کند و مشخصا عدم مذاکره و گفتوگو فرصت دفاع را از ایران سلب میکند. عدم مذاکره نشانه خوبی در عرصه جهانی نیست و این تصور را شایع میکند که ایران علاقهای به حل مشکلات و چالشهای جهانی ندارد. به همین دلایل امروز بهترین اقدام این است که ایران به مذاکرات احیای برجام بازگردد. ایران در این مذاکرات میتواند با استفاده از روش اقدام در مقابل اقدام، به غالب خواستههای خود دست پیدا کند. این طرح میتواند حتی یک ضمانت خوب داشته باشد به این شکل که ایران در مقابل هر اقدامی که طرفهای غربی انجام میدهند، یک تعهد را در دستور کار قرار دهد. طرح اقدام در مقابل اقدام در مسیر اعتمادسازی نیز میتواند بسیار موثر باشد. برای مثال آمریکا داراییهای بلوکه شده ایران را آزاد کند و ایران نیز در مقابل سطح غنیسازی خود را به کمتر از 60 درصد برساند. در مرحله بعد ایران میتواند سطح غنیسازی خود را به 20 درصد برساند و طرفهای برجام نیز تحریمهای بانکی و نفتی ایران را ملغی کنند. با این روش میتوان با اعتماد پیش رفت اما ضرورت دارد که سرعتعمل نیز در دستور کار قرار گیرد. تمام این اتفاقات با رایزنی و مذاکره مقدور است. ایران ضرورت دارد از حالت بلاتکلیفی خارج شود زیرا وضعیت اقتصادی ایران خوب نیست.
روز گذشته باز هم روسیه با ادبیاتی خاص ایران را تحتفشار قرار داده است، موضعگیریهای طعنهآمیز روسیه در روزهای اخیر به چه علت است؟
روسیه امروز این خواسته را دارد که ایران هر چه سریعتر به میز مذاکرات بازگردد. موضعگیری روسیه طبیعی است زیرا آنها خواستار تداوم گفتوگوها در چارچوب برجام 2015 هستند و لاوروف نیز به این اشاره کرده است. باید توجه داشت که روسیه از طرف دیگر نیز در مقابل خواستههای فراتر از انتظار آمریکا نیز ایستاده است و امروز فشار وارد میکند تا در ابتدا خود برجام احیا شود. آنچه اولیانوف مطرح میکند در راستای هر چه سریعتر آغاز شدن مذاکرات است. اینکه عنوان میشود روسیه با غربیها پشتپرده زدوبند خاصی داشته است نمیتواند صحت داشته باشد. روسیه در راستای منافع خود عمل میکند. برخی منافع روسیه در این میان با غربیها مشترک است. یکی از این منافع مشترک روسیه و غربیها این است که نمیخواهند ایران در فناوری هستهای به پیشرفتهای بزرگ و زیادی دست یابد به همین علت فشار وارد میکنند تا توانایی هستهای ایران را محدود کنند. یادمان نرود که روسیه و چین در ماههای گذشته دو قطعنامه علیه ایران را وتو کردهاند و این گونه نبوده است که به صورت کامل پشت ایران را خالی کنند. نباید انتظار داشت که روسیه براساس منافع ایران عمل کند. مشخصا هرگاه آنها پیشرفتهای ایران در غنیسازی سطح بالا را مشاهده میکنند در کنار غرب قرار میگیرند و از ایران خواستههای مشترک خواهند داشت. ایران هرگاه در چارچوب برجام بوده است مشخصا روسیه نیز از ایران حمایت کرده است. روسیه خود دو پروژه سنگین در ایران در حوزه هستهای در اختیار دارد و چند میلیارد دلار نیز قرارداد بسته است و مشخصا تمایلی ندارد این موارد را نیز از دست بدهد و به همین علت با ایران همکاریهای خوبی نیز خواهد داشت. ایران باید هوشیار باشد و به گونهای رفتار نکند که روسیه و چین با غربیها متحد شوند.