روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگو  با روزنامه صبح نو اظهار داشت:

سیاستی که ایران اعلام کرده درواقع سیاستی است که طرف مقابل آن را نخواهد پذیرفت. باید دید با چه تکنیک و ترفندی ایران می‌خواهد خواسته‌های سه‌گانه‌ای را که مطرح شده است، محقق کند. وی با بیان اینکه برای نحوه انجام این خواسته‌ها باید کمی صبر کنیم، گفت: آمریکا از تحریم به‌عنوان ابزار فشار علیه ایران استفاده می‌کند؛ بنابراین اینکه ما می‌گوییم آمریکا باید ابتدا تمام تحریم‌ها را لغو کند و بعد ما راستی‌آزمایی کنیم و بعد از آن خسارت‌های گذشته را نیز جبران کند، در هر سه جنبه در شرایط کنونی شدنی نیست؛ مگر اینکه ایران در داخل اصلاحات اقتصادی انجام دهد که درنتیجه آن اصلاحات اقتصادی تحریم‌ها کم‌اثر یا بی‌اثر شود.

بهشتی‌پور ادامه داد: در آن شرایط آمریکا اگر ببیند تحریم‌ها برایش کارایی ندارد دست از تحریم‌ها برخواهد داشت. آمریکا هر زمان که بخواهد از تحریم‌ها دست بردارد، باید برای آن سازوکاری اندیشیده شود؛ زیرا این سازوکار کنونی بسیار پیچیده و چندوجهی است و به‌لحاظ حقوقی تبعات مختلفی دارد. این مسائل باید در مذاکرات حل‌وفصل شوند؛ اینکه ما بگوییم آمریکایی‌ها کل تحریم‌ها را که به‌عنوان ابزار استفاده می‌کنند کنار می‌گذارند و فرصتی هم ایجاد می‌کنند که ایران راستی‌آزمایی کند، با توجه به اینکه زمان‌بر است و از طرفی هم جبران خسارت‌ها نمی‌دانیم به چه شکلی می‌خواهد در مذاکرات محقق شود، پیش‌بینی می‌کنم عملا چنین چیزی انجام نخواهد شد. این کارشناس مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه بنده از طرفداران مذاکرات هستم، گفت: مذاکرات تنها راه رسیدن به هدف است و هیچ راه دیگری برای لغو تحریم‌ها وجود ندارد؛ مگر اینکه ما در داخل اصلاحاتی انجام دهیم که تحریم‌ها بی‌خاصیت شود.

 14گزارش مثبت آژانس برای ایران مزیت است

 وی با بیان اینکه در آن زمان هم برای اینکه نظام این تحریم‌ها را برداریم باز باید مذاکراتی انجام شود، گفت: متاسفانه یک نظام حقوقی بین‌المللی را آمریکا به نظام پولی دنیا تحمیل کرده است؛ گفته است که هر کس با ایران معامله می‌کند با من نباید معامله کند و این در مناسبات ایران تخریب زیادی داشته است. واقعیت این است که مذاکره راه‌حل است اما با این شرایط عملا کار مشکل می‌شود. این کارشناس مسائل سیاست خارجی افزود: شرایط موجود به شکلی است که از دل مذاکرات به‌راحتی نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود. تحریم‌ها به بهانه مسائل هسته‌ای ایران به وجود آمده است و تحریم نفت، بانک مرکزی، پتروشیمی و غیره که اصلی‌ترین تاثیر را روی اقتصاد ایران دارد، به بهانه مسائل هسته‌ای به وجود آمده است. مهم نیست اسم مذاکرات را چه چیزی بگذاریم و تعیین‌کننده نیست. اسم مذاکرات را مذاکرات برای رفع تحریم‌ها هم بگذاریم به چارچوبی نیاز دارد که آن چارچوب متاسفانه در داخل برجام چیده شده است.وی تصریح کرد: ما در این زمینه اقداماتی را که پیش‌بینی شده بود انجام دادیم و مدیرکل آژانس ۱۴گزارش داد که ایران به تعهدات خود اجرا کرده و این تا قبل از اردیبهشت۹۸ بوده است؛ زیرا از این تاریخ ایران پنج مرحله تعهدات خود را کاهش داد اما ۱۴گزارش رسمی آژانس می‌گوید که ما به تعهدات خود اجرا کرده‌ایم؛ این یک مزیت است و تمام این فعالیت در چارچوب برجام انجام شده است.

 آمریکایی‌ها به‌راحتی ابزار تحریم را زمین نمی‌گذارند

 بهشتی‌پور خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها باید تعهدات‌شان را اجرا کنند و از تحریم به‌عنوان یک ابزار علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده می‌کنند و به‌راحتی این ابزار را زمین نخواهند گذاشت. آن‌ها در چارچوب برجام یکسری تعهدات اجرایی‌نشده دارند و ما می‌خواهیم آن‌ها اجرایی شوند؛ یک‌سری مسائل را آمریکایی‌ها اجرا نکردند و اروپایی‌ها هم می‌گویند که ما اجرا می‌کردیم و وقتی آمریکا خارج شد دیگر نتوانستیم اجرا کنیم.این کارشناس مسائل سیاست خارجی ادامه داد: آمریکایی‌ها هم الان می‌گویند که ما زمانی به برجام بازمی‌گردیم که ایران تعهداتی را که از اردیبهشت۹۸ کاهش داده است، برگرداند.وی خاطرنشان کرد: برای رفع تحریم‌ها باید افزایش توان هسته‌ای در دستورکار قرار می‌گرفت که تاکنون انجام شده است، یعنی توانستند یکسری مسائل را که از دوره برجام کاهش پیدا کرده بود به وضعیت قبل بازگرداند؛ در درجه دوم باید توان اقتصادی خودمان را بالا ببریم.

بهشتی‌پور: در دیپلماسی هزار راه نرفته وجود دارد؛ کسی که تعصب بورزد و بگوید حرف من درست است، درست نیست؛ ممکن است آقای باقری و دوستان‌شان یک راه‌حل جدیدی پیدا کنند و طبق آن راه‌حل به نتیجه برسند

توان اقتصادی زمانی بالا می‌رود که تولید افزایش پیدا کند، تولید زمانی افزایش پیدا می‌کند که اصلاحات ساختاری متناسب انجام شود. بهشتی‌پور با اشاره به نقش‌آفرینی دیگر کشورهای عضو برجام گفت: هرکدام از این کشورها به‌دنبال منافع خود هستند و این کاملا روشن است. چین و روسیه نگاه‌شان به برجام صرفا اقتصادی نیست و البته بخشی اقتصادی هم هست اما عمده آن نگاه عدم اشاعه است؛ یعنی آن‌ها می‌گویند که ایران اگر برجام را اجرا کند به‌هیچ‌وجه به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد و این به نفع چین و روسیه است؛ زیرا ایرانی که سلاح هسته‌ای داشته باشد تهدید علیه چین و روسیه از نظر آن‌ها قلمداد می‌شود.

چین و روسیه از سیاست ایران پشتیبانی می‌کنند

 این کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: به خاطر همین هم آن‌ها به قطعنامه‌ها رأی می‌دادند اما الان چرا این کار را نمی‌کنند و جلوی آن را گرفته و حتی وتو هم می‌کند، برای اینکه مطمئن شده‌اند که ایران آمادگی اجرای برجام را دارد و عملا هم انجام داده است و ۱۴گزارش آژانس هم آن را تایید می‌کنند.وی تاکید کرد: چین و روسیه از سیاست ایران پشتیبانی می‌کنند. حتی در دی‌ماه گذشته جلوی قطعنامه آمریکا را گرفتند و دو رأی منفی با هم دادند، درصورتی‌که با یک رأی منفی هم وتو می‌شد ولی هر دو با هم رأی منفی دادند. اتحادیه اروپا نیز رأی ممتنع داد، زیرا ایران برجام را اجرا می‌کرد.

بهشتی‌پور با تاکید بر اینکه روسیه و چین در زمانی که ما تحریم نباشیم رابطه اقتصادی بهتری با ما خواهند داشت، خاطرنشان کرد: عده‌ای در داخل کشور می‌گویند که نفع چین و روسیه در تحریم بودن ایران و وابستگی به آن‌هاست، درصورتی‌که اصلا اینطور نیست و این تحلیل اشتباه است. واقعیت این است که روسیه الان با همه امکانات کشور ما و خودش دومیلیارد دلار مبادلات با ما دارد و اگر تحریم نباشیم این دومیلیارد با آن برنامه‌ریزی که انجام شده بود، طی 10سال به ۴۰میلیارد دلار خواهد رسید.

  تحریم را بی‌اثر کنیم، آمریکا آن را کنار می‌گذارد

 این کارشناس مسائل سیاست خارجی افزود: اگر تحریم باشیم نمی‌شود و به همین شکل باقی خواهد ماند؛ بنابراین لغو تحریم‌ها به نفع روسیه است؛ به نفع چین هم نیز هست و می‌تواند به‌راحتی در ایران سرمایه‌گذاری انجام دهد. وقتی آمریکا از برجام خارج شد شرکت‌های چینی که در آزادگان سرمایه‌گذاری کرده بودند، بلافاصله خارج شدند. روسیه نیز در ایران سرمایه‌گذاری کرده بود اما بلافاصله بعد از اینکه آمریکا از برجام خارج شد، آن‌ها هم پروژه خود را تعطیل کردند، زیرا نمی‌خواهند به‌لحاظ اقتصادی با آمریکا درگیر شوند و اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم در چارچوب منافع خود تعارضی با منافع ما هم ندارد و از اجرای برجام حمایت می‌کند.

وی با بیان اینکه مذاکرات به نفع ایران است و می‌تواند به این موضوع کمک کند که به تحریم‌ها پایان دهیم گفت: در دیپلماسی هزار راه نرفته وجود دارد؛ کسی که تعصب بورزد و بگوید حرف من درست است، درست نیست؛ ممکن است آقای باقری و دوستان‌شان یک راه‌حل جدیدی پیدا کنند و طبق آن راه‌حل به نتیجه برسند.

 بهشتی‌پور با تاکید بر اینکه آمریکایی‌ها یکجا تحریم‌ها را لغو نخواهند کرد، گفت: اگر ما بتوانیم این ابزار را که اکنون در دست آمریکایی‌هاست بی‌خاصیت کنیم خودشان آن را کنار خواهند گذاشت؛ مانند موضوع بنزین.این کارشناس مسائل سیاست خارجی افزود: من امیدوار هستم که مسیر جدید به نتیجه برسد. پیش‌بینی‌ام در خصوص اینکه در این شرایط آمریکا یکجا تحریم‌ها را کنار بگذارد و اجازه راستی‌آزمایی بدهد و بعد هم خسارات ما را جبران کند، همچنین چیزی نمی‌توان گفت محال است اما احتمال آن کم است. نمی‌توان از آمریکا خواست ابزار تحریم را زمین بگذارد، مگر اینکه این ابزار را بی‌خاصیت کرد.