تحلیل سفر امیرعبداللهیان به مسکو
تحلیل فراجناحی
او این سفر را نشانه پررنگ بودن نقش روسها در وضعیت فعلی مذاکرات ندانست و گفت: «نمیدانم چرا چنین برداشتی میکنند. به هرحال روسیه به عنوان عضو ۱+۵ یکی از طرفهای مذاکره بوده است و در حد تسهیلگر مذاکرات بین ایران و آمریکا ایفای نقش کرده است. همچنان که اتحادیه اروپا و چین هم همین نقش را بازی میکنند و روسیه همراه آنان بوده است. در واقع محوریت اصلی مذاکرات بین ایران و آمریکا توسط اتحادیه اروپا با مرکزیت بروکسل و شخص آقای بورل و مایر است. روسیه هم در حد تسهیلگر نقش دارد و نه بیشتر.»این تحلیلگر مسائل بینالمللی افزود: «به نظر من آنهایی که نقش روسیه را آنقدر بزرگ میکنند، اطلاعاتی از جزئیات این روند که چندین سال اخیر قبل و بعد از برجام وجود داشته است، ندارند. در گذشته تیم مذاکرهکننده هستهای را به ناحق و ناروا به این متهم میکردند که نگاه به آمریکا دارند و… در حالی که آنها هم خون دل خورده و زحمت میکشیدند که منافع ملی ایران تامین شود. حالا برعکس شده و عدهای تیم مذاکرهکننده جدید را به وابستگی به روسیه متهم میکنند و مدعی هستند که روسها به جای ما مذاکره میکنند. به نظر من اما این حرفها ذرهای به واقعیت نزدیک نیست و بابت این دروغها متاسف هستیم. این حرفها به خاطر بیاعتبار کردن و تضعیف تیم مذاکرهکننده است و از نگاه جناحی نشات میگیرد. درحالی که باید به منافع ملی توجه داشته باشیم و روسیه، چین، فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا فرقی ندارد. مساله ما باید تامین منافع ملی و پایان دادن به تحریمهای ظالمانه باشد.»او درباره نقش و تاثیری که رایزنیهای ایران با روسیه بر اوضاع اوکراین میتواند داشته باشد، نیز گفت: «میانجیگری تا جایی که ما در روابط بینالمللی خواندهایم و میدانیم برای میانجیگری کردن باید مورد وثوق دو طرف بود. یعنی باید در جایگاهی بود که هر دو طرف میانجی شما را به عنوان میانجی و حکم بپذیرند چون این کار الزاماتی دارد که مهمترین آن این است که بیطرف باشید مثلا در مورد اخیر طرف روسیه یا اوکراین را نگرفته باشید. مساله دیگر این است که دو طرف درگیر، شما را قبول داشته باشند. ما در ایران خیلی این بحث میانجیگری را مطرح میکنیم اما باید دید که آیا واقعا آن دو طرف ما را قبول دارند یا نه. به نظر من نه طرف روسی و نه طرف اوکراینی ما را به میانجیگری قبول ندارند. حتی اگر خیلی خوشبین باشیم باز باید گفت که اوکراین ما را به عنوان میانجی قبول ندارد. خلاصه اینکه ما در جایگاهی نیستیم که در این بین میانجیگری کنیم اما در جایگاهی هستیم که طرح بدهیم، تماس تلفنی با وزرای خارجه دو طرف بگیریم یا مجامع بینالمللی را برای رفع این وضعیت فعال کنیم. این کارها از ما ساخته است و دیپلماسی هم فقط در میانجیگری نیست. با دیپلماسی میتوان در نهادهای بینالمللی برای پایان جنگ تلاش کرد یا طرحهایی برای ایجاد صلح و ثبات و آتشبس و توقف جنگ داد. در واقع میتوان یک ناظر خنثی نبود و یک بیطرف فعال بود، اما بعید است که بتوانیم میانجیگری کنیم.»