روش تحلیل سیاسی

روزنامه تعادل 25 مرداد 1401 یاداشت روز

طی 24ساعت گذشته فضای مطلوبی حول و حوش مذاکرات سایه انداخته و باعث ایجاد خوش‌بینی نسبی در خصوص چشم‌انداز پیش روی برجام شده است. دلیل اصلی این خوشبینی هم به این واقعیت باز می‌گردد که توسط منبعی موثق، یعنی وزیر امور خارجه بیان شده است. امیر عبدالهیان اعلام کرده که تا ساعت 12نیمه شب دوشنبه پاسخ مورد نظر اروپا را ارایه می‌کند؛ ساعتی که در واقع ساعت صفر است و از منظر نمادین نیز معنای خاصی را به ذهن متبادر می‌کند. بر اساس اخبار تکمیلی، ظاهرا امریکا نیز 2درخواست مهم ایران را حداقل به صورت شفاهی پذیرفته و قصد دارد بعد از توافق شفاهی این مطالبات را به صورت کتبی نیز بپذیرد. این نوع فضاسازی‌ها حاکی از آن است که احتمال احیای برجام بالاست و همه‌چیز آماده برای توافق است.

جدای از اخبار رسمی از موضع‌گیری‌های مخالفان برجام نیز می‌توان متوجه شد که ظاهرا دو طرف انعطاف به خرج داده و پذیرفته‌اند که توافق را احیا کنند. برای ایران از این جنبه موضوع اهمیت بیشتری دارد که از طریق این توافق می‌توان تنفسی به اقتصاد پرنوسان کشورمان داد. هرچند دولت اعلام می‌کند که اقتصاد و معیشت مردم را به مذاکرات گره نزده است، اما باید قبول کرد که با انتشار هر خبری بازارها با تکانه‌های مثبت یا منفی مواجه می‌شوند. یعنی اگرچه دولت تقلا می‌کند که بازارها را از حوزه سیاست خارجی مصون دارد، اما در هر جای جهان، اقتصاد با گزاره‌های بیرونی مرتبط است. اگر مذاکرات خوب پیش برود، بازار واکنش مثبت نشان می‌دهد و در نقطه مقابل هر اندازه مذاکرات با مشکل مواجه شود، بازارها هم واکنش‌های منفی نشان می‌دهند. طی یکسالی که دولت سیزدهم روی کار است، این تکانه‌ها وجود داشته است و باعث ایجاد مشکل شده است. به هر حال اخبار اخیر مثبت است و همه باید از آن استقبال کنند. شخصا معتقدم حتی اگر امریکایی‌ها طی سال‌های آینده و دولت‌های بعدی بنا به هر دلیلی زیر توافق بزنند، ایران چیزی را از دست نداده است؛ توانایی‌های ایران در حوزه‌های مختلف از میان نمی‌رود و بعد از توافق این فرصت را دارد تا با استفاده از منابع برآمده از احیای برجام اقتصاد خود را بازسازی کند.