واکاوی نتیجه انتخابات ترکیه

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با «طرح نو» در مورد انتخابات اخیر ترکیه اظهار داشت: انتخابات ترکیه را می‌توان از چند جنبه بررسی کرد ؛ نخست اینکه درست در صدمین سال تشکیل ترکیه امروزی برگزار شد و فضای رقابتی در هر دو انتخابات ریاست جمهوری و مجلس چشمگیر بود. به ویژه در انتخابات ریاست جمهوری، آقای رجب طیب اردوغان در حاکمیت بیست ساله خود هیچگاه با چنین چالش جدی مواجه نشده بود. در این میان، مشارکت 87 درصدی مردم بسیار قابل توجه است و می‌توان آن را برای دولت ترکیه به عنوان برگ برنده و تبلیغ برای نظام پارلمانی دانست. البته باید توجه داشت که شرکت در انتخابات ترکیه به نوعی اجباری است، یعنی افراد موظف به شرکت در آن هستند و در غیر اینصورت مشمول جریمه می‌شوند. البته معمولا این جریمه‌ها پرداخت نمی‌شود. نباید فراموش کرد در سال‌های اخیر اینگونه فرهنگ‌سازی کرده‌اند که مردم حتما در انتخابات شرکت کنند.

وی ادامه داد: در سیستم انتخاباتی ترکیه، افراد پیش از شرکت در آن باید حتما کارت شرکت در انتخابات را دریافت کنند. البته افرادی هستند که کارت شرکت را دریافت اما در روز موعود به پای صندوق رای نمی‌روند. با این سیستم، اولا نظم انتخاباتی ایجاد می‌شود و دوم دولت می‌تواند با برآورد مشارکت کنندگان در انتخابات، همان میزان برگ رای تولید کند. سوم اینکه در ترکیه انتخابات بصورت الکترونیکی برگزار می‌شود یعنی کاملا مشخص است که افراد در انتخابات شرکت کرده‌اند یا خیر. چهارم اینکه انتخابات برخلاف ایران براساس فعالیت حزبی است و احزاب افراد را به فعالیت سیاسی ترغیب می‌کنند و چون در انتخابات اخیر همه طیف‌ها اعم چپ و راست، اسلامگرا و سکولار،... حضور داشتند، میزان مشارکت افزایش یافت.

این کارشناس ارشد روابط بین الملل در مورد نتیجه انتخابات اخیر گفت: اما در واکاوی میزان آراء، هرچند آقای اردوغان از نظر قدر مطلق نزدیک به 700 هزار رای بیش از سال 2018 کسب کرد اما با درنظر گرفتن حدود 4 میلیون آرای جدید، براساس میزان درصد آرای کسب شده نسبت به سال 2018 کمتر بود، پس آقای اردوغان زنگ خطر جدی را احساس کرد. همچنین حزب آقای اردوغان، آک پارتی، با اینکه اکثریت کرسی‌های مجلس را کسب کرد اما در موقعیت ضعیف‌تری است بنابراین در سیاست‌های داخلی و خارجی باید تجدیدنظر جدی انجام دهد. همچنین اگر آقای قلیچداراوغلو برنده انتحابات آتی شود با مجلسی روبه‌رو بوده که اکثریت آن دست مخالفان است. بنابراین برای اجرای وعده‌های انتخاباتی مبنی بر تقویت قدرت مجلس و کاهش اختیارات ریاست جمهوری، با عدم استقبال مجلس مواجه می‌شود این یک مشکل بزرگ برای قلیچداراغلو بوده و تجربه بی‌سابقه برای ترکیه است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از نکات مهم انتخابات ترکیه تثبیت جایگاه احزاب راست افراطی بود که زنگ خطر جدی برای احزاب سکولار و لیبرال ترکیه است. همچنین حزب رفاه نو که توسط فرزند آقای نجم‌الدین اربکان، فاتج اربکان، در چهار سال اخیر احیا شده بود توانست با کسب پنج کرسی به مجلس راه یابد که متحد آقای اردوغان است.