چرا توافق موقت، مناسب اقتصاد ایران نیست؟
اقتصاد ایران تحمل بحثهای حاشیهای را ندارد
2) مدتهاست دشمنان ایران از مشکلات ایران و آژانس به عنوان بهانهای برای اعمال فشار بیشتر به ایران استفاده میکنند، گزارش مثبت آژانس این بهانهها را از دست دشمنان میگیرد. هر اندازه ابهامات کمتری میان ایران و آژانس وجود داشته باشد، فضا برای رسیدن به یک درک مشترک میان ایران با کشورهای 1+4 و امریکا بیشتر خواهد بود. در گذشته هم بارها تاکید کردهام که 3ابهام کلی در روابط ایران و آژانس وجود داشت.
یکی بحث غنیسازی هستهای 84درصدی، دیگری بحث نظارتهای آژانس در آباده ، ورامین و دورغوزآباد است. از این 3ابهام تا به امروز به یک ابهام مربوط به آباده پاسخ داده شده است و دو ابهام دیگر در مسیر رفع شدن است. باید گفت که بحث غنیسازی بالا از ابتدا ریشههای واقعی نداشت، موضوع اصلی در غنیسازی، انحراف در کلیت زنجیره است، نه در یک بخش از زنجیره. در بخشهایی از زنجیره، به اندازه بسیار اندکی غنیسازی 84درصدی مشاهده شده بود که این ابهام برای آژانس بر طرف شد.
3) در این میان امریکا از توافق موقت سخن میگوید، امریکا به دنبال آن است که در شرایطی که توافق کامل محتمل نیست، زمینه برای توافق موقت فراهم شود. توافقی مبتنی بر این گزاره کلی که ایران غنیسازی را به زیر 60درصد برساند و امریکا هم زمینه آزادسازی داراییهای مسدودی ایران را فراهم کند. اخباری که در خصوص آزادسازی 24میلیارد دلار داراییهای مسدودی ایران منتشر شده ناشی از یک چنین فضایی است. ایران اما میداند که توافق موقت معنایی ندارد، چرا که فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران خارجی فقط زمانی حاضر به مشارکت در ایران و طرحهای اقتصادی مرتبط با ایران میشوند که توافق کاملی صورت گرفته باشد، بنابراین ایران تلاش میکند توافقی کامل را محقق کند. اظهارنظرهایی که در خصوص رد ایده توافق موقت مطرح میشود ناشی از این ایده کلی است.
4) در این میان و از گذشته تا به امروز موضوعات مشترکی میان دو کشور ایران و امریکا وجود داشته که بحث از کانالهای مختلف در خصوص آنها جریان داشته است. برخی زندانیان امریکا و کشورهای غربی در ایران حضور دارند و برخی زندانیان ایرانی هم در کشورهای غربی زندانی هستند. طبیعی است دو طرف برای آزادی زندانیان خود مذاکره کنند اما تعمیم دادن این بحث به مذاکرات دوجانبه برجامی و گفتوگوهای مستقیم، چندان ریشه در واقعیت ندارد.معتقدم موضوع مذاکرات را از موضوع تبادلات احتمالی زندانیان باید جدا بدانیم. البته منظور این نیست که این موارد ارتباطی با بهبود شاخصهای مذاکرات ندارند، بلکه موضوع این است که اهمیت آنها بنیادین و مستقیم نیست.