گفتوگو با اروپا شاید بینتیجه باشد اما بیفایده نخواهد بود
بهشتی پور معتقد است برای پایان دادن به تحریم ها مذاکره با آمریکا هم زمان با افزایش توان اقتصادی و توان هسته ای کشور میتواند نتیجهبخش باشد زیرا مشکل اصلی ما با آمریکاست، چون سردمدار همه تحریمها آمریکاست و این کشور است که فشار مضاعف بر ایران میآورد. دولت فعلی آمریکا هم که چون تا اول بهمن بیشتر نیست، اساساً قابلمذاکره نیست. ما باید از الان به فکر مذاکره با دولت ترامپ باشیم و ببینیم با او چگونه باید این مسئله را حل کنیم. اما آمدن تروئیکا اروپا به پای میز مذاکره و بهخصوص این سه کشور، خبر خوبی است و نشان میدهد دیپلماسی راه خودش را پیدا کرده و میخواهد موضوع را حلوفصل کند. اگرچه احتمال بهنتیجه رسیدن آن کم است. بارها گفته اند هزارساعت مذاکرات بی نتیجه بهتر از یک ساعت جنگیدن است، لذا باید دست دیپلماتها را باز گذاشت و در مورد دستور کار مذاکرات وفاق ملی ایجاد کرد تا همان بلایی که سر برجام آمد سر این مذاکرات نیاید.»
شروع مذاکره با اروپا ارتباطی به آمدن ترامپ ندارد
حسن بهشتیپور درخصوص اینکه شروع مذاکره با اروپا چه میزان با آمدن ترامپ به کاخ سفید مرتبط است، گفت: «این مذاکرات با اروپاییها وقفهاش بهخاطر ترامپ یا بایدن نبوده است. این وقفه بهخاطر حوادثی بود که در سال 1401 بهوجود آمد و نوع تلقیای که آنها داشتند. آنان خیال میکردند ممکن است جمهوری اسلامی برود و بعد دیدند نشد و سپس دنبال موارد دیگر رفتند. اروپاییها موضوع موشک را تهدیدی امنیتی علیه خودشان تلقی میکنند، چون موضوع موشک در اوکراین تهدید امنیتی برای خود اروپاست. چنانکه امنیت انرژی و مواد غذایی خودش را هم در خطر دید، بنابراین شوخی ندارند و از نظر آنها این موضوع بسیار مهم است. بااینحال با وجود اینکه بارها گفتهایم موشکی در اختیار روسیه قرار ندادهایم، ما را مقصر میدانند. اینها هیچکدام ربطی به ترامپ نداشته، حتی اگر هریس هم به کاخ سفید میآمد، آنها باز این حرفها را میزدند. اگر قرار باشد مذاکره هم بکنند میخواهند بگویند به روسیه موشک دادی. این سؤالهای آژانس را پاسخ بده. بعد بیا فعالیتهای هستهای بالاتر از برجام را متوقف کن. اما باید دید که رویکرد ما چیست؟ یعنی ما همواره در مذاکرات باید دوطرف را ببینیم. اینکه اهداف جمهوری اسلامی چیست و میخواهد با مذاکره به چه اهدافی برسد؟ طرف مقابل در مذاکره اهدافش چیست و حالا در این میانه راهحل برد-برد چیست؟ چون اگر آنها مکانیسم ماشه را فعال کنند، هر دوطرف باختهاند، یعنی بهضرر ایران هم هست، چون فشار بیشتری روی ایران خواهد آمد. از طرف دیگر اروپاییها هم ضرر خواهند کرد، چون ایران بهطور قطع به فعالیتهای جدیتر وادار میشود و ممکن است به سمت خروج از NPT حرکت کند. این درحالی است که میتوانستند با مذاکرات به یک توافق خوب برسند، چون نه ایران دنبال هستهای است و نه طرف مقابل میخواهد ایران سلاح هستهای داشته باشد. اما همه اینها منوط به طرف آمریکایی است، چون نشان داده اگر ما با طرف اروپایی هم کار را پیشببریم و توافق کنیم، او میتواند این توافق را دچار مشکل کند.»
بهشتیپور در پاسخ به این سؤال که شروع مذاکرات چقدر به انتشار قطعنامه شورای حکام ارتباط دارد، گفت: «این قطعنامهها برگ به برگش سندسازی است. شما وقتی علیه کشوری در شورای حکام قطعنامه صادر میکنید، بدان معناست که آن را بدسابقه میکنید، پس باید حواسمان باشد، حتی اگر این قطعنامهها روی مسائل هستهای ما اثری نداشته باشد، بازهم ما را بدسابقه میکنند. این چهارمین قطعنامه بعد از برجام است که علیه ما صادر میشود. ما باید جلوی این روند را با هر ترفند دیپلماتیکی بگیریم. آمریکاییها هم که همواره میگویند از قطعنامه حمایت میکنند. خودشان نمیآیند قطعنامه را بدهند اما آن سه کشور را جلو انداختهاند. درحالیکه سال 99 آمریکاییها وقتی خواستند علیه ایران قطعنامه بدهند کل اتحادیه اروپا رأی ممتنع دادند و آمریکا مفتضح شد. دوبار این اتفاق افتاد و هر بار نشد.»
مذاکره با اروپاییها بیفایده نخواهد بود
بهشتیپور به فرصتها و تهدیدهای مذاکره با اروپاییها اشاره کرد و گفت: «بزرگترین فرصت این است که ایران نشان میدهد که اهل مذاکره و گفتوگو است و میخواهد مسئله را از طریق مذاکره و گفتوگو حل کند و حتی در داخل هم فضای مثبتی را ایجاد میکند. تهدیدش این است که اروپاییها هر توافقی کنند نمیتوانند اجرا کنند، چون در این سالها من هرچه نگاه کردم، دیدم که اروپاییها هر چیزی را هم که با ایران توافق میکنند، نمیتوانند اجرایی کنند. مانند دو طرحی که بعد از برجام دادند و گفتند آمریکا با نفوذ خودش در بازارهای مالی، مانع اجرا میشد. بااینحال تنش ایران و اروپا را کاهش میدهد، حتی اگر به توافق و لغو تحریم نرسد بازهم کار خوبی است. بیفایده بودن با بینتیجه بودن متفاوت است. نتیجهای که ما میخواهیم لغو تحریمهاست اما لغو تحریم با آمریکاست. اما فایدهاش این است که میتواند تنش موجود را کاهش بدهد و چنین چیزی را محقق کند.»