تسهیلگری مسکو در مذاکرات تهران و واشنگتن
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسائل بینالمللی در واکنش به سفر وزیر امورخارجه به مسکو در آستانه دور جدید مذاکرهها، بهخبرنگار «آرمان ملی» میگوید: «ایران ابتکار جدیدی را در دستور کار قرار داده است و بهجای مذاکرات 1+5 مذاکرات سهجانبه بین ایران، روسیه و چین را دنبال میکند تا بتوانند بهموضع هماهنگی در رابطه با آمریکا و اروپا برسند. بهخصوص در مورد موارد هستهای که گفتوگوهای انتقادی را با اروپاییها از ماهها پیش آغاز کرده است. بهنظر میآید ایران بهدنبال جلوگیری از فعال شدن مکانیزم ماشه است و اینکه بتواند به راهکار مشخصی با اروپاییها برسد زیرا این طرف اروپایی است که میتواند از فعال شدن مکانیزم ماشه جلوگیری کند و همچنین اروپاییها نگران خروج ایران از NPT هستند و این موضوع مسائل آینده را پیچیدهتر میکند. مسیر بعدی که ایران در دستور کار قرار داده گفتوگوهای غیرمستقیم با آمریکا است که حالا باید منتظر دور دوم این گفتوگوها باشیم.» این استاد دانشگاه در همین مورد ادامه میدهد: «سفر عراقچی به مسکو در بخش هماهنگ کردن موضع مشترک ایران، چین و روسیه در برابر اروپا و آمریکا است. در این مورد ایران قبول کرده که با آمریکا مذاکره کند و این خواسته روسیه و چین است و آنها این مورد را از جمهوری اسلامی میخواستند که اجازه ندهد وضعیت بحرانیتر از اکنون شود. مورد بعدی اینکه تاکید میکنند ایران بهدنبال ساخت بمب هستهای نیست بلکه بهدنبال استفاده صلحآمیز از علوم هستهای است. طرف چینی و روسی روی این موضوع مانور میدهند زیرا ایران هستهای در درجه اول تهدیدی برای این دو کشور خواهد بود. هم طرف چینی و هم طرف روسی به صراحت تاکید دارند که ایران میتواند در چارچوب NPT به فعالیتهای صلحآمیز خود ادامه دهد.» بهشتیپور با تحلیل نشست خبری لاوروف در مورد اینکه روسیه بهدنبال ایفای نقش تسهیلگر در روابط تهران- واشنگتن است، اضافه میکند: «این اظهارنظر لاوروف میرساند که مسکو نمیخواهد در این بین منفعل باشد بلکه آماده کمک به ایجاد تفاهم فیمابین خواهد بود ولی موضوع اصلی اینجا است که ابتدا روسیه باید چالش خود با آمریکا را برطرف کند و پس از آن به نقش تسهیلگریش اشاره کند. اکنون روسیه همکاری خاصی با آمریکا ندارد و در همین فضا اختلافهایی بر سر اوکراین با کاخ سفید و اروپا دارد. اینکه روسیه بهدنبال تسهیلگری باشد ابتدا باید وضعیت کنونی مسکو را ارزیابی کنیم که شرایط پایداری در فضای بینالمللی ندارد. این فقط یک تعارف است ولی در مورد مخالفت نکردن با روند مذاکرهها میتواند بهفضای کنونی کمک کند. توجه داشته باشید این بهنفع روسیه است که ایران با آمریکا به توافق جامعی برسند.»