حق خودمختاری، راهحل جایگزین به جای تجزیه اوکراین
بهشتی پور این خواسته روسیه را تایید تجاوزگری عنوان کرد و افزود: در واقع مطالبهای است که نشان میدهد میتوان با زور کشورها را تجزیه کرد و قواعد بینالمللی را نادیده گرفت.
اگرچه سایر کشورها نیز اقداماتی مشابه انجام دادهاند، اما واقعیت این است که هر چند ممکن است اوکراین در کوتاه مدت مجبور به پذیرش شرایط موجود شود اما در بلندمدت همواره تعارض میان روسها و اوکراینیها، به عنوان دو کشور همسایه، ادامه خواهد یافت و این مسئله بهمثابه استخوانی لای زخم باقی خواهد ماند که درگیریها را در سالهای آینده تداوم میبخشد.
این کارشناس اوراسیا افزود: بنابراین، همانگونه که اشغال افغانستان در دوران شوروی به نتیجه نرسید، به نظر نمیرسد اشغال اوکراین نیز موفقیتآمیز باشد.
بهشتی پور با بیان اینکه منطق آقای پوتین این بود که عضویت اوکراین در ناتو امنیت ملی روسیه را به خطر میاندازد، گفت: با توجه به اینکه اوکراین حدود ۱۸۵۰ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد و همواره به عنوان خط حائل میان روسیه و غرب مطرح بوده، نگرانی پوتین نسبت به عضویت اوکراین در ناتو منطقی به نظر میرسید و یک تهدید امنیت ملی تلقی میشد اما راه حل این بود که آقای زلنسکی همان زمان اعلام می کرد کشورش بیطرف باقی خواهد ماند، مشابه بیطرفی فنلاند و سوئد در دوران جنگ سرد؛ اما این اقدام صورت نگرفت.
روسیه نیز با همین بهانه به خاک کشور همسایه خود تجاوز کرد و به وضعیتی که امروز شاهد آن هستیم منجر شد. البته هنوز هم دیر نشده و اوکراین میتواند برای رفع نگرانی پوتین، به طور رسمی تعهد دهد که بیطرف باقی خواهد ماند و از عضویت در ناتو صرفنظر خواهد کرد؛ چرا که هنوز هم عضو ناتو نشده است.
روسیه مدعی دفاع از حقوق شهروندان روستبار اوکراین است. حدود ۷ میلیون روستبار با تابعیت اوکراینی در این کشور زندگی میکنند و پوتین، براساس قانون اساسی روسیه، که حمایت از روستباران را وظیفه خود میداند و معتقد است در استانهای شرقی اوکراین به این گروه فشار وارد میشود. از سال ۲۰۱۴ با ادعای حمایت از حقوق این شهروندان، وارد درگیری شد.
اما در مجموع، راهکار بهتر از اشغالگری این است که دولت اوکراین قانع شود این چهار استان به عنوان مناطق خودمختار در چارچوب فدرالیسم اوکراین باقی بمانند و حقوق آنها تأمین شود، ولی تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین همچنان حفظ شود. این مناطق میتوانند مطابق با حقوق خودمختاری که در اوکراین وجود دارد، مشابه جمهوریهای خودمختار روسیه، اداره شوند.
به جای تجزیه، باید به فکر اعطای حقوق خودمختاری و تضمین حاکمیت ملی و تمامیت ارضی اوکراین بود. طی ۱۲ قرن گذشته، اوکراینیها و روسها زندگی مسالمتآمیز داشتهاند باز هم بعد از سه سال جنگ، این تلخی میتواند به تدریج از بین برود. در غیر این صورت، اگر اشغالگری به رسمیت شناخته شود و تجزیه اوکراین عملی گردد، حتی اگر به طور موقت پذیرفته شود، در بلندمدت همچون افغانستانِ تحت اشغال شوروی، ممکن است دوباره شاهد درگیریهای مشابه باشیم.و به این ترتیب شاهد صلح پایداری در این منطقه نخواهیم بود.
درباره مواضع ترامپ در خصوص جنگ میان روسیه و اوکراین باید گفت ترامپ با ساده اندیشی تصور می کرد که یک روزه میتواند به جنگی پایان بدهد که تمام معادلات بینالمللی را زیر و رو کرده است. او تصور می کرد می توان به این جنگ پیچیده و چندوجهی به راحتی پایان داد.در همین راستا ترامپ مثل همیشه با سیاست یکی به نعل یکی به میخ جلو میرود. اما رویکرد اصلی همین است: میخواهد به هر شکلی، حتی به قیمت تجزیه اوکراین، این جنگ را تمام کند.