روش تحلیل سیاسی

سران بیست وهفت کشورعضو اتحادیه اروپا دربیانیه خود ازایران خواستند تا درمذاکرات سازنده و اساسی با کشورهای غربی مشارکت کند تا بدین ترتیب مسئله هسته ای ایران ازطریق راهکار مذاکره حل شود و بدین ترتیب ازاقدامات محدود کننده احتمالی درآینده پیشگیری شود . درهمین حال آنها خواستار آمادگی جهت اعمال تحریم های جدید علیه ایران شدند. در این بیانیه آمده است :

« درصورتی که ایران به انجام ندادن همکاری جدی وعمل نکردن به تعهدات خود ادامه دهد، این تحریم ها درزمان مناسب اعمال خواهند شد.»[1]

این درحالی است که خانم کاترین اشتون پس از نزدیک به چهل و سه روز در29 مهرماه (21 اکتبر) به نامه پانزدهم شهریور(ششم سپتامبر) دکترسعید جلیلی مذاکره کننده ارشد ایران، پاسخ داده است .

درواقع سران اتحادیه اروپا این واقعیت را نادیده می گیرند که خانم اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیش ازچهل روزدرخواست ایران را برای ازسرگیری مذاکرات نادیده گرفته است و تنها سه روز قبل ازصدور بیانیه اجلاس سران اتحادیه اروپا پاسخ نامه را دراختیار سفارت ایران در بروکسل  گذاشته است.  [2]

آقای دکتر جلیلی مذاکره کننده ارشد ایران در روز سه شنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۰ (۶ سپتامبر ۲۰۱۱) به صراحت آمادگی ایران  را برای انجام مذاکرات سازنده به خانم اشتون اعلام کرده بود اودربخشی از  نامه  خود می نویسد:

«ایران به یافته شدن یک راه حل مذاکراتی پای بند است ودرچارچوب راهبرد گفت وگوبرای همکاری حول نقاط مشترک، آماده است درباره مجموعه ای ازمسائل ازجمله مسئله هسته ای به شکل کلی و شامل  مسائل خلع سلاح،عدم اشاعه وهمکاری صلح آمیزمذاکره کند.»[3]

 سران اتحادیه اروپا باید از خانم اشتون توضیح بخواهند چرا برای پاسخ دادن به امادگی ایران برای مذاکره بیش ازچهل روز صبر کرده است. از نگاه تحلیل گران روشن است که انها به خوبی می دانند صحنه گردان اصلی این ماجرا نه در بروکسل و نه در واشنگتن بلکه در تل اویو هستند .

دیوید کوهن معاون وزیر خزانه داری آمریکا قصد دارد درسفربه اروپا پشتیبانی تمام و کمال اروپائیان را برای شدید ترکردن تحریم ها علیه بانک مرکزی ایران ، خطوط هوایی ایران و شرکت های حمل و نقل دریایی ایران بدست آورد. یکی ازمقام های ارشد وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است برنامه دولت آمریکا برای افزایش فشار تحریم ها علیه ایران به قبل ازاعلام شدن تصمیم اوباما برای خارج شدن نظامیان آمریکا ازعراق تا پایان 2011 باز می گردد.[4]

لکوموتیو دیزلی دیپلماسی آمریکایی قطار تحریم ایران را با حمایت لندن ، پاریس و برلین به دنبال خود می کشاند تا به هرشکل ممکن آنها را به افزایش تحریم ها علیه ایران وادار سازند. بدون انکه ارزیابی دقیقی ازنتایج اینگونه تحریم ها ارائه دهد. اما گزارش های دوره ای آژانس سازمان بین المللی انرژی

به خوبی موید این واقعیت است که ایران بدورازهیاهوهای تبلیاتی غرب به فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود زیر نظرآژانس ادامه می دهد وتاکنون توانسته است روند غنی سازی اورانیوم را در جهت خود کفایی هسته ای پیش ببرد. تحریم ها نه تنها خللی در این روند وارد نکرده است بلکه به دلیل بومی شدن دانش هسته ای در ایران روند سریع تری نسبت به گذشته پیدا کرده است . 

ایالات متحده آمریکا واتحادیه اروپا باعث شدند سازمان ملل چهاردورتحریم خود را علیه ایران اعمال کند. علاوه بر این، اقدامات یکجانبه واشنگتن واتحادیه اروپا باعث شده است سرمایه گذاران غربی از سرمایه گذاری دربخش نفت ایران واهمه داشته باشند. نقل و انتقال پول از مبدا و به مقصد ایران نیز دراثراین اقدامات دشوارترازگذشته شده است.

اما اینها همه تنها فشار را بر مردم عادی و کسب و کار انها افزایش داده است .همان کسانی که آمریکا ادعا می کرد با اتخاذ سیاست "تحریم های هوشمندانه" ازتبعات تحریم ها بدور خواهند بود . ولی اعمال تحریم های اروپایی و آمریکایی حتی فراتر از قطعنامه های شورای امنیت حتی پرواز های عادی هواپیماهای مسافر بری ایرانی را با مشکل تحویل سوخت در فرودگاه های مقصد روبرو کرده و در نتیجه عمل مقابله به مثل ایران مسیرهای پروازی به مقصد ایران یا از طریق آسمان ایران در عمل با مسیر های طولانی تری برای سوخت گیری هواپیماهای مسافر بری روبرو شده است هزاران ساعت وقت مسافران و صد ها هزار دلار هزینه اضافی به مسافران ایرانی و غیر ایرانی تحمیل می شود بدون انکه انها بدانند دقیقا به چه دلیلی باید اینچنین وقت و پول خود را به هدر بدهند.

ناکارامدی تحریم ها موجب شده است تا امریکا به آزانس فشا بیشتری بیاورد تا در گزارش دسامبر اینده آمانو مواردی که تحت عنوان مطالعات ادعایی مطرح می شد حنبه قطعی داده شود که در نهایت فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران را با اهداف نظامی اعلام کنند. اگرچه این موضوع با مخالفت جدی چین و روسه روبرو شده است اما آمریکا بازهم به متحدان خود دراتحادیه اروپا فشارمی آورد که آنها هم با جوسازی خبری فضای لازم را برای اعمال فشاربیشترعلیه ایران درسه جهت آماده سازند:

اول ادعای تلاش برای ساخت بمب هسته ای               

 دوم حمایت ازاقدام های تروریستی (جدید ترین مورد آن  سناریوسازی درباره ترورسفیرعربستان درواشنگتن)

سوم نقض گسترده وسازمان یافته حقوق بشر(گزارش اخیراحمد شهید گزارشگر ویژه حقوق بشر  به شورای حقوق بشرسازمان ملل )   

در ادامه همین سیاست واشنگتن باردیگر بر تحریم بانک مرکزی ایران تاکید کرد. آنها می خواهند از طریق تحریم بانک مرکزی ایران ، دریافت بهای کالاهای صادراتی را برای ایران دشوارترازگذشته کنند. این موضوع به خصوص درمورد صادرات نفت ایران، به عنوان پنجمین صادر کننده بزرگ نفت خام درجهان، مشکلات بیشتری را برای بازار حساس انرژی درجهان ونه فقط ایران بوجود می آورد. با این وجود هرگونه اقدام جدید ازسوی سازمان ملل متحد به موافقت روسیه وچین که ازاعضای دائم شورای امنیت این سازمان هستند نیاز خواهد داشت. اگرچه روسیه و چین از اعمال تحریم های پیشین علیه ایران حمایت کردند، اما ترغیب آنها به اتخاذ موضع شدیدتربرمبنای اتهاماتی که تا کنون مطرح شده است کاری دشوار خواهد بود. خانم اشتون درنامه اش به اقای جلیلی نوشته  درصورتی که ایران آمادگی گفتگو درباره انجام اقداماتی را داشته باشد که هدف جلب اعتماد راپیگیری کند ودراین خصوص نیز پیش شرط تعیین نکند، گروه پنج به علاوه یک تمایل خواهند داشت تا گفتگوها طی چند هفته آینده ازسر گرفته شود. ایران تاکید دارد پیش شرطی درکارنیست وآنچه مطرح شده الزامات منطقی دستورکار«گفت وگو برای همکاری حول نقاط مشترک» است. به دلیل همین اختلاف نظر که در واقع چیزی جزعدم پایبندی بندی ۱+۵ به دستور کار توافق شده در مذاکرات ژنو ۳ با ایران نیست، مذاکرات با ایران از ژانویه گذشته به این سو متوقف شده است.

جمع بندی بحث:

اتحادیه اروپا درادامه تبعیت ازسیاست های تل آویووواشنگتن درراستای افزایش تحریم ها درشرایطی که اروپا با هیچ تهدیدی ازسوی ایران روبرونیست؛ تنها به سمتی گام برمی دارد که روز به روز در شرایط بد اقتصادی مردم اروپا، بازار صادراتی خود را درایران بیش ازگذشته ازدست می دهد.

این درشرایطی است که رقبای اروپا یعنی روسیه وچین همچنان روز به روزعرصه های بیشتری را دراقتصاد ایران به دست می آورند. درنتیجه سیاست غلط پیروی محض اتحادیه اروپا از سیاست های واشنگتن ، نه تنها برنامه های صلح آمیزهسته ای ایران تضعیف نشده بلکه ایران با سرعت بیشتری به سمت خودکفایی درزمینه تولید انرژی هسته ای پیش می رود .