آسيب‌شناسی احزاب اسلامی در آسيای مركزی
ايكنا: همانطور كه اطلاعات نشان می‌دهند، احزاب اسلامی در منطقه آسيای مركزی فعاليت‌های متفاوتی را در زمينه‌های سياسی و اجتماعی انجام می‌دهند، به نظر شما آنها نمی‌توانند موجبات تغييرات حكومتی را فراهم كنند؟
در واقع تمام تحولات سياسی جديد در آسيای مركزی بعد از اعتراضات عمومی در قرقيزستان قابل بررسی است. به‌طوری‌كه نهضت‌های مردمی در اين منطقه منجر به سقوط «قربان بيك باقی‌اف» شد.
برگزاری اولين انتخابات آزاد در قرقيزستان، نويد تحولات تازه را در منطقه داد؛ اما احزاب اسلامی در آسيای مركزی يا مثل حزب نهضت اسلامی تاجيكستان هستند كه اساساً دنبال تغيير حكومت نيستند يا مثل حزب‌التحرير و حركت اسلامی در ازبكستان هستند كه متهم به تروريسم و ارتباط با القاعده و گروه‌های تندرو وهابی هستند، در همين حال در آسيب‌شناسی احزاب اسلامی در آسيای مركزی بايد تأكيد كنم كه برخی از اين جريان‌ها يا وابسته به دراويش صوفی معروف به «ايشان‌ها» هستند كه آنها هم اهل براندازی نرم نيستند و انتظاری برای مبارزات خيابانی يا مسائل از اين دست را نمی‌توان از آنها داشت.
ايكنا: آقای بهشتی پور! به نظر شما نارضايتی‌های عمومی در آسيای مركزی می‌تواند مردم را در كشورهايی چون قزاقستان برای يك حركت ضد دولتی با درون مايه اسلامی بسيج كند؟
نارضايتی وجود دارد اما ماهيت اسلامی ندارد آن بخش هم كه هستند عمدتاً غرب‌گرا هستند، در همين حال در كشوری مانند تركمنستان تنها 1.6 مردم می‌توانند از اينترنت استفاده كنند، در قزاقستان نظربايف حاكميتی ايجاد كرده كه به توليد نفت و افزايش قيمت آن وابسته است و مطبوعات در اين كشور از آزادی نسبی برخوردار هستند و تنها نظربايف از برگزاری يك انتخابات آزاد جلوگيری می‌كند.
با توجه به دسترسی پايين مردم در آسيای مركزی به اطلاعات و اخبار نمی‌توان انتظار يك تغيير بزرگ مانند «بيداری اسلامی» در خاروميانه را در اين منطقه انتظار داشت.
ايكنا: مطالبات مردمی در كشورهايی چون قزاقستان ماهيتی معيشتی دارد يا ريشه آن در مسائلی چون مردم‌سالاری است؟
هر دو، در منطقه آسيای مركزی نمی‌توان اين دو مهم را هم تفكيك كرد.
ايكنا: شما در صحبت‌های خود اشاره‌ای به قرقيزستان كرديد. آيا مطالبات مردمی در قزاقستان می‌تواند سرنوشتی چون قرقيزستان داشته باشد؟
اين مسئله دور از ذهن نيست. در قزاقستان روس‌تبارها با روسيه و قزاق‌ها عمدتا با غرب كار می‌كنند، و هر دو بر روی نظربايف توافق كردند؛ به همين جهت روند تغييرات در بزرگترين كشور آسيای مركزی چندان سريع نخواهد بود.
ايكنا: رشد اقتصادی پايين و چرخش اطلاعات كنترل شده از خصيصه‌های جوامع آسيای مركزی است. چرا اين منطقه به سوی اعتراضات فلج كننده نهضت‌های مبتنی بر انديشه بيداری اسلامی پيش نمی‌رود؟
زمينه‌اش هنوز موجود نيست، برای تحولات بزرگ در جوامع يا بايد نيروهای خارجی نقش‌آفرينی كنند مانند روسيه و آمريكا يا تشكل‌های مستقل مردمی نارضايتی عمومی را بهانه قرار دهند و از آن برای تهييج مردم و به خيابان آوردن آنها استفاده كنند، در مورد كشورهای آسيای مركزی به‌طور كل و قزاقستان به‌طور خاص چنين زمينه‌ای وجود ندارد.
در این وبلاگ هدف ارائه تحلیل های روز در باره تحولات بین المللی و روابط خارجی ایران با سایر کشورها و در موارد مهم تحلیل مسائل داخلی ایران است.علاوه براین برای کسانی که به هردلیل علاقه مند به مسائل تحلیل سیاسی هستند و دوست دارند روش صحیحی را برای تحلیل تحولات جاری ایران و جهان در پیش گیرند، بخش آموزشی در این باره ارائه شده است که امیدوارم گام کوچکی در ایجاد انگیزه برای شناخت دقیق تر مسائل سیاسی ایران و جهان باشد.