روش تحلیل سیاسی

تحولات روسیه در پنج سال آینده

برای  پیش بینی تحولا ت آتی روسیه در پنج سال آینده با ید به دو موضوع مهم توجه داشت

1- انتخابات ریاست جمهوری روسیه که در واقع انتقال قدرت به صورت مسالمت امیز از پوتین به جانشینش است دردوازدهم اسفند ماه اینده برگزار می شود. دراین انتخابات پنج کاندیدا با هم رقابت می کنند که اصلی ترین کاندیدا مدمدیوف کاندیدای حزب حاکم یعنی حزب روسیه واحد است که از طرف پوتین هم حمایت می شود به همین دلیل اگر اتفاق خارق العاده ای رخ ندهد به احتما ل قریب به یقین رئیس جمهوری اینده مدمدیوف است . ازانجا که او اعلام کرده است پوتین را به عنوان نخست وزیر معرفی می کند و پوتین هم از این موضوع استقبال کرده است به نظر می رسد همکاری و هماهنگی بین او که چهل دوساله است و پوتین و گریزولوف رییس دوما پارلمان روسیه که در ضمن ریاست حزب حاکم روسیه واحد را در اختیار دارد سرنوشت سیاسی و امنیتی و اقتصادی روسیه را در چهار سال اینده تعیین می کنند. روشن است که در این میان نقش اصلی را پوتین ایفا خواهد کرد . با وجود  آنکه مقام نخست وزیری در روسیه کاملا اجرایی است و رئیس جمهوری هر زمان که اراده کند می تواند او را برکنار کند. درواقع بر طبق قانون اساسی روسیه انتصاب نخست وزیر تائید پارلمان را لازم دارد اما برکناری او نیاز به  تصویب پارلمان ندارد.

2- دوره ریاست جمهوری در روسیه چهار سال است و زمان انتقال قدرت در این کشور از اردیبهشت ماه سال 87 خواهد بود بدین ترتیب پیش بینی تحولات روسیه تا سال 1391 امکان پذیر است چرا که بعد از آن سال معلوم نیست محبوبیت پوتین در حد امسال باشد که چون یک دوره فاصله افتاده است می تواند برای انتخابات سال 1390 خود را کاندیدای ریاست جمهوری کند.

تحولات سیاسی داخلی

به نظر می رسد مدمدیوف که در دفتر کارش عکس نیکولای دوم اخرین تزار روسیه را نصب کرده است به دنبال ادامه خط مشی پوتین در باره احیای نوعی ناسیونالیسم روسی باشد که در عین حال به دلیل آنکه به شدت تحت نفوذ پوتین قرار دارد مجبور خواهد شد همکاری با اورا ادامه دهد

درگيري ميان خواسته‌ي شديد پوتين براي ايجاد يك سنت در واگذاري قانوني قدرت و اعتقاد به ظاهر راسخ وي مبني بر اين كه وي تنها كسي است كه مي‌تواند ثبات را تضمين كند، باعث شده است كه در باره آینده او و روسیه  ماه‌ها سردرگمي و ملودرام سياسي به وجود آيد.  اما بدون شک نتایج انتخابات پارلمانی تا حد زیادی به این بلاتکلیفی پایان دا د

پوتين شورش جدايي خواهان را در چچن خنثي كرده است. از گروه كوچكي از ميلياردها توانست كنترل روسيه را پس بگيرد و توانست كه اقتصاد روسيه را پس از شكست تقريبي در سال 1990 دوباره احيا كند. برخلاف يك دهه‌ي گذشته حقوق‌ها و مستمري‌هاي دولتي به موقع پرداخت مي‌شوند.  پوتين بسياري از سمبل‌هاي دوره‌ي شوروي همچون سرود ملي و ستاره‌ي سرخ ارتش را احيا كرده است. وي هم‌چنين تا حدودي عادت شوروي را به رقابت و رويارويي با غرب زنده كرده  اگرچه وي تاكنون تشكل عظيم نظامي‌اي را كه لازم است تا روسيه يك بارديگر يك قدرت ژئوپلتيكي اصلي شود، ايجاد نكرده است.

براین اساس با وجود تلاش بی وقفه غرب برای تقویت مخالفان غربگرای پوتین به نظر نمی رسد مثلث قدرتی که در بالا اشاره شد با تهدیدی جدی روبرو شود

سیاست خارجی

در بخش سیاست خارجی پیش بینی می شود به موازات فایق امدن روسیه بر مشکلات داخلی جهت گیری های سیاسی این کشور به چالش بیشتر با غرب وبویژه امریکا تمایل بیشتری نشان دهد . چرا که این مساله هم ملی گرایان و هم کمونیستهای قدیمی را بادولت بیشتر همراه می کند و هم در عرصه بین المللی فضای جدیدی را باری روسیه برای ایجاد رقابت با امریکا فراهم می کند . در آخرین نمونه موضع گیری های فرماندهان نظامی روسیه در خبرها امده بود  يوري بالويوسکي فرمانده  ارتش اين کشور اعلام کرده است  مسکو حق دارد از سلاح هاي هسته اي به عنوان ابرازپيشگيرانه استفاده کند .

بالويوسکي اعلام کرد ما قصد حمله به هيچ کشوري را نداريم اما شرکاي ما بايد بدانند که چنانچه حفظ حق حاکميت وتماميت ارضي فدراسيون روسيه ومتحدان ان ضروري باشد از نيروهاي مسلح و همچنين سلاح هاي هسته اي به عنوان ابزارپيشگيرانه استفاده خواهد شد وي در کنفرانس خبري در مسکو افزود در زماني که راه ديگري وجود ندارد و ساير روش ها ناکارامد به نظر مي رسد بايد توان و قواي نظامي را به عنوان اخرين گزينه براي دفاع از منافع کشور به کار گرفت.

این نمونه آخری به اندازه کافی بیانگر این واقعیت است که چالش موجود بین روسیه و غرب جدی است وبه سمت ایجاد نوعی جنگ سرد جدید پیش می رود اما به هر حال نه روسیه ونه امریکا هیچکدام به دنبال درگیری  نیستند . چراکه آنها در حال حاضر منافع مشترکی برای خود تعریف کرده اند.

روابط با چین و هند به سمت بهبود بیشتر و گسترش روز افزون پیش می رود و احتمالا پس از حل و فصل پرونده ایران در شورای امنیت مناسبات ایران و روسیه هم گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد.

به نظر می رسد در پنج سال اتی سه محور عمده درسیاست خارجی روسیه در دستور کار قرار دارد

 اول استفاده از محور انرژی که در آن مزیت نسبی دار د

 دوم افزایش چالش با غر ب بویژه با امریکا

سوم نزدیک شدن بیشتر به شرق بویژه باچین ، هند و تاحدودی ایران

تحولات اقتصادی آتی روسیه

به موازات افزایش قیمت نفت و انجام اصلاحات اقتصادی طی چهار سال گذشته انتظار می رود شرایط اقتصادی روسیه درپنج سال آینده با رشد قابل توجهی روبرو باشد که این مساله تاثیرتعیین کننده ای بر بهبود وضعیت ارتش روسیه خواهد داشت . ارتش روسیه درسالهای آینده می تواند با فروش سلاح بیشتر و ارائه خدمات مستشاری و تولید لوازم  جانبی نظامی درامدهای بیشتری را جذب کند .

وزارت توسعه اقتصادی و تجارت طرح توسعه اقتصادی- اجتماعی روسیه تا سال 2020 را به دولت ارایه داده که طی آن راه ها و پتانسیل های تبدیل روسیه به قدرت اقتصاد جهانی مطرح شده است. برنامه ریزی های این طرح که به دستور رییس جمهور و توسط متخصصین وزارت توسعه اقتصادی و تجارت نوشته شده است، نشان می دهد که در مدت زمان مشخص شده، کشور به یکی از قدرت های انرژی خام تبدیل شده و در سیاست های پولی مالی خود شروع به پیشرفت می کند. دولت که طی ده سال گذشته توانسته بر بحران تولید غلبه کرده و ثبات اقتصاد کلان را تامین کند، حال مسایلی بلندپروازانه تر را در پیش روی خود داردبطوریکه در این گزارش آمده  «روسیه تا سال 2020 باید در زمره پنج قدرت برتراقتصادی جهان قرار گیرد». پیش‌بینی وزارت توسعه اقتصادی و تجارت روسیه سه سناريوي مهم توسعه اقتصادی اين كشور را براي بلندمدت برنامه‌ریزی کرده است؛ 1-رشد پولي و مالي، 2- نوآوری، و 3- استفاده از منابع خام انرژی، که از این میان سناریوی اول بیش از دو سناریوی دیگر مد نظر قرار دارد. این سناریو توسعه پولی مالی چه از محل خدمات رقابتی اقتصاد روسیه در بخش سنتی (انرژی، حمل و نقل، کشاورزی) و چه در بخش های جدیدی که نیاز به صرف علم و هزینه بالا و دانش اقتصادی دارند را منعکس می کند. بر اساس سناریوی پولی مالی، سهم روسیه در اقتصاد جهانی از 6/2 درصد در سال 2006 به 3% در سال 2015 و 4/3% در سال 2020 خواهد رسید و رشد سالانه تولید ناخالص داخلی 9/6% خواهد بود. به اعتقاد تدوین کنندگان این طرح، تحقق واریانت مذکور امکان کم کردن شکاف بین روسیه و کشورهای پیشرو را از نظر سطح رفاه اجتماعی کمتر می کند.