تاب‌‏آوری حداکثری در برابر فشار حداکثری

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روزنامه هم میهن چهارشنبه نهم مهر 1404

مواجهه با شرایط فعلی و بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد یک مسئله پیچیده، چندلایه و چندوجهی است. با توجه به تحولات بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی باید همه جنبه‌های این رویداد را با دقت بررسی کرد. دستگاه سیاست خارجی ایران نمی‌تواند در مواجهه با این شرایط صرفاً مشغول شورای امنیت سازمان ملل متحد شود.

البته دستگاه دیپلماسی ایران باید با استفاده از کمک روسیه و چین در شورای امنیت تا جایی که می‌تواند جلوی تصویب قطعنامه‌های جدید یا جلوی تصویب بودجه برای پیشبرد قطعنامه‌های ۶گانه و تشکیل یا تصمیم‌گیری در کمیته‌ها و پنل‌های موضوعه این قطعنامه‌ها را بگیرد. روسیه و چین در هر صورت از حق وتو برخوردار هستند و شاید راهکارهای رویه‌ای و اداری در شورای امنیت اجازه بدهد که تا حدی جلوی برخی از اقدام‌ها علیه ایران را بگیرند.

ادامه نوشته

اثرات بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت بر اقتصاد ایران و راه‌های مقابله با آن

نوشته: حسن بهشتی‌پور

هفت قطعنامه شورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد از ششم مهر ۱۴۰۴ بازگشت. این تحول، فصل تازه‌ای از چالش‌های بین‌المللی را برای ایران رقم زده است. قدرت‌های غربی با استفاده از مکانیسم اسنپ‌بک، فضای روانی سنگینی ایجاد کرده‌اند تا فشارها بر ایران را مضاعف کنند. از این رو، تحلیل پیامدهای بازگشت تحریم‌ها به‌ویژه در عرصه اقتصادی و بررسی راهکارهای مقابله با آن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. این نوشتار می‌کوشد با مرور تجربیات گذشته و بررسی سناریوهای محتمل، نشان دهد که بازگشت قطعنامه‌ها چه اثری بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت و چگونه می‌توان با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه، تهدیدها را به فرصت بدل کرد.

ادامه نوشته

تحلیل محتوای  سخنرانی پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل

نوشته حسن بهشتی پور

سخنرانی آقای مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بازتاب دهنده مهم‌ترین اولویت‌ها و مواضع جمهوری اسلامی ایران در عرصه منطقه ای و بین‌المللی بود. با تحلیل محتوای این سخنرانی 1756 کلمه ای، می توان به ده سرفصل اصلی زیر خلاصه رسید:

۱. تأکید بر قاعده طلایی اخلاق در همه ادیان و نقد وضعیت جهان

۲. محکومیت حمله به ایران و تأکید بر مقاومت در برابر زورگویی

۳. افشاگری علیه رژیم صهیونیستی و طرح «اسرائیل بزرگ»

۴. ارائه چشم‌انداز ایران برای صلح و امنیت منطقه‌ای («قدرت از طریق صلح»)

۵. موضع‌گیری درباره سلاح‌های کشتار جمعی و تأکید بر صلح‌طلبی هسته‌ای ایران

۶. روشنگری در باره مواضع ایران در قبال حل و صل بحران‌ها (قفقاز، اوکراین)

۷. استقبال از پیمان‌های منطقه‌ای (عربستان و پاکستان)

۸. محکومیت تجاوز به قطر و اعلام همبستگی با دولت و مردم این کشور

۹. فراخوان برای اعتمادسازی و چندجانبه‌گرایی در منطقه

۱۰. تأکید بر هویت صلح‌طلب ایران و ارائه طریق بیائید « تهدید را به فرصت تبدیل کنیم»

اگرچه پرداختن به تمامی این محورها حائز اهمیت است، اما به نظر می‌رسد سه محور از جایگاهی راهبردی‌تر برخوردار هستند و هسته مرکزی پیام سخنرانی را تشکیل می دهند:

ادامه نوشته

تحلیل مواضع ایران و سه کشور اروپایی در گفت‌وگوی نیویورک

نوشته حسن بهشتی‌پور

روزنامه قدس چهارشنبه دوم مهر ماه صفحه 2

مقدمه

گفت‌وگوی وزیر امور خارجه ایران با همتایان اروپایی‌اش (آلمان، فرانسه و بریتانیا) در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، نه یک گفت‌وگوی معمولی، بلکه نمایشی از شکاف عمیق راهبردی در بحبوحه یک بن‌بست چندوجهی است. این گفت‌وگو در شرایطی صورت می‌گیرد که توافق برجام عملاً در آستانه فروپاشی کامل قرار دارد و تحولات منطقه‌ای، معادلات امنیتی را دگرگون کرده است. تحلیل این ملاقات نیازمند واکاوی لایه‌های پنهان مواضع دو طرف است.

۱. بازگشت به قطعنامه‌های تحریمی: پروژه‌ای تحت فشار آمریکا و اسرائیل

تحلیل: ایران به‌طور سیستماتیک در حال تغییر چارچوب از یک «اختلاف فنی-حقوقی» به یک «تقابل سیاسی-امنیتی» است. با نسبت دادن اقدامات اروپا به فشارهای واشنگتن و تل‌آویو، ایران سه هدف را دنبال می‌کند:

مشروعیت‌زدایی از مواضع اروپا: ارائه تصویری از اروپا به‌عنوان بازیگری فاقد استقلال عمل.

برجسته‌سازی شکاف اروپا و آمریکا: نشان دادن اینکه اروپا در دام سیاست‌های تندروانه اسرائیل و جمهوری‌خواهان آمریکا افتاده است.

توجیه اقدامات تقابلی آینده ایران: در قالب «مقابله با پروژه تحریم‌سازی».

ادامه نوشته

تصمیمات هسته‌ای کشور؛ فراتر از دولت‌ها و در چارچوب کل نظام

نوشته: حسن بهشتی پور

مقدمه:

تحولات اخیر در شورای امنیت و رأی منفی به تمدید قطعنامه رفع تحریم‌های ایران، همراه با بحث تعلیق همکاری با آژانس، شرایط سیاست خارجی کشور را وارد مرحله‌ای جدید کرده است. در این مقطع حساس، لازم است به چند نکته کلیدی توجه شود:

نخست آنکه تصمیمات هسته‌ای کشور، از آغاز پرونده‌سازی علیه ایران در سال ۱۳۸۱ تاکنون، همواره در سطح کل نظام اتخاذ شده است؛ نه یک دولت و نه یک فرد. این تصمیم‌ها در شورای عالی امنیت ملی نهایی شده و بیانگر سیاست‌های کلی کشور بوده است. بنابراین، تحلیل شرایط امروز نیز باید در همین چارچوب کلان صورت گیرد. نباید دعواهای جناحی و گروهی موجب بی اعتبار کردن تصمیم هایی شود که در عالی ترین سطح گرفته می شود .

ادامه نوشته